Bergen aan jeugd- en familieverhalen

Jeugd aan de rivier

Peng’s keramische objecten versterken elkaar vooral als groep in de setting van de expositie, maar iets meer less is more was zeker een optie geweest. Niet elk stuk is namelijk interessant genoeg om op zichzelf te staan. De vorm van de stukken lijkt alle kanten op te gaan, toch zitten er maar een paar hoofdvormen in. Soms lijken het grote keien en op andere momenten zijn het een soort van opmerkelijke vazen. Enkele objecten zijn echter prachtig in hun eenvoud. Met zwaar aangezette zwarte krijtlijnen, afgewisseld met wat groen, ontstaan er heel natuurlijk ogende stukken. Alsof zij bijna misplaatst lijken in de artificiële omgeving van een galerie. Wanneer duidelijk wordt dat Peng in zijn jeugd op het Chinese platteland zich als gevolg van armoede maar moest zien te vermaken met wat de omgeving hem bood, valt alles op zijn plek: keien, rivierklei, gras en andere natuurlijke materialen. Hij maakte voor zichzelf ook toen al vazen. Vorm, materiaal en herinneringen brengen hem terug naar zijn Chinese jeugd. De bijna monochrome werken combineren goed met de landschapsprenten van Tja Ling Hu. Soms vormen de getekende bergen bijna een echo van Peng zijn keramiek.

Een zoektocht

Ook Hu verwijst naar haar Chinese achtergrond, maar in tegenstelling tot Peng is zij niet daar, maar hier in Nederland geboren. Zij behoort tot de vele typische Kantonese families die na hard werken in Nederland een bestaan wisten op te bouwen met wat inmiddels tot UNESCO immaterieel erfgoed is verheven: de klassiek Chinees-Indische keuken. Zoals zovelen van de jongste generatie wil ze niet per se in het restaurantwezen doorgaan. ‘Mijn ouders werkten veel en waren erg bezig om het materieel goed voor elkaar te krijgen,’ vertelt Tja Ling Hu. ‘Ik wist weinig van mijn Chinese achtergrond en familiegeschiedenis en wilde hier meer van weten.’ Zij maakte een zoektocht over wat ze zelf wilde en is daar nog niet mee klaar. Na een opleiding mode aan de HKU en nadien beeldende kunst in Gent, is ze werkzaam als illustrator en autonoom kunstenares. Met haar illustraties won ze in 2017 de prestigieuze Fiep Westendorp Prijs. Haar vrije werk is sterk verbonden aan de wijze waarop ze illustreert: dromerig, verfijnd en vaak vol intrigerende details. Hu’s interesse voor het spirituele in haar leven komt daarin tot uiting.

Thema van de nobele mens

In Den Haag toont ze grootse fantasielandschappen. Soms zijn ze wat desolaat, dan weer weelderig. Hu maakte de serie speciaal voor deze tentoonstelling en vulde deze aan met enkele bestaande werken. De serie toont de vier seizoenen, een traditioneel schilderkunstig thema, juist ook in de Chinese kunstgeschiedenis. Hu verdiepte zich in onderdelen van de Chinese cultuur, zoals de schilderkunst en wilde deze naar haar eigen hand zetten. Bij haar winterstuk zie je een berglandschap met daarin figuren weergegeven uit wier ogen lange stromen van tranen rechtstreeks in de meanderende rivier terecht komen. Toch staat er onderin het beeld een pruimenboom in bloei. Het staat symbool voor levenskracht en doorzettingsvermogen. ‘Het gaat ook over contemplatie en het terug naar je zelf gaan.’ Deze vier seizoenen behoren tot het schilderkunstige thema van de nobele mens. Heel sereen is de sfeer die het herfststuk oproept, waar mensen en chrysanten in zijn weergegeven. Prachtig zijn de subtiel weergegeven wolkenpartij en nevelslierten tussen de bergen in de verte. ‘Bergen komen steeds terug, ze hebben ook een belangrijke Chinese rol. Zij vormen de verbinding tussen de aarde en de hemel. Bergen worden gezien als iets spiritueels, er is ruimte voor de stilte.’ Zelf wil Hu ook verbinden, verbindingen leggen tussen culturen. Na deze vier seizoenen reeks wil ze wat meer afstand nemen van haar onderzoek naar haar Chinees-Nederlandse identiteit. ‘Ik wil niet in een hokje zitten en dat het alleen over mijn identiteit gaat,’ besluit ze. Dat Hu een sabbatical overwoog na deze show en wellicht andere paden wil inslaan, maakt de vooruitzichten daarop alleen maar interessanter. Het intieme werk van Tja Ling Hu en de wat meer robuuste, maar ook bescheiden keramiek van Zhang Peng, vormen samen een mooie combinatie die het bekijken ervan de moeite waard is.

Tja Ling Hu en Zhang Peng, The Scholars Rock, is te zien tot en met 30 juli 2021 bij SinArts Gallery in Den Haag.