STOP! – Wild Vlees – An incomplete life (2017)

Deze zomer bezoek ik Theaterfestival Boulevard op één van de zonnige dagen binnenlands. Wachtend in de rij voor het nieuwe werk van Tamar Blom en Janne Piksen (NL), White Noise, denk ik ietwat zenuwachtig terug. Eerder had Wild Vlees*, een fysiek theatergezelschap, mij zó overgenomen dat alles zich binnen in mijn lichaam samentrok. Ik had gekeken en was blijven kijken en had me wat onhandig en beduusd de ruimte door bewogen, mijn ogen gericht op de grote trechtervormige zandloper in het midden van de ruimte voor me.

Ik had weg willen kijken en misschien ook weg willen gaan, maar was gebleven. Ik was blijven staan, bleef kijken, verbouwereerd door de intensiteit voor me, terwijl er maar weinig veranderde. Seconde na seconde werd het beeld echter langzaam zwaarder, als een mantel die zich over je schouders heen laat zakken zonder dat je dat per se wilt. En iets zei: ‘stop’. Heel hard, STOP! Iets in mij wilde de performer, Francesca Lazzeri, onder een steeds hogere berg zout vandaan trekken. Wilde haar de lucht in duwen, de confrontatie verbreken. De ademnood stillen, het leven laten. Maar iedereen, iedereen, ook ik, keek. En we waren doodstil.

Slechts het klikken van een camera, schoenzolen die wat zenuwachtig heen en weer de ruimte door drentelden op het houten laminaat, en een kuch. Het doorbrak de ijzige concentratie niet. De trechter liep zichtbaar leeg. Daar, voor ons, verdween Lazzeri’s lichaam. Vredig en langzaam onder het zout. Leven veranderde in verdwijning. In het einde, wellicht de dood.

Ik denk na over die zandloper, eerder gevuld door Lazerri zelf. Emmer na emmer vulde zij de glazen trechter met bergen zout. Het ritueel herhaalde zich net zolang totdat deze vol reikte en zij plaats nam aan de andere kant van de driehoek. Ze lag en wachtte. En ik keek toe hoe zij werd omhuld met een zoutdeken. Hoe iets zichtbaars stopte, zich liet wegglijden.

De zelfprofilering van het gezelschap, ‘rauw’, ‘experimenteel’ en ‘geëngageerd’, dekt de lading van het moment goed. Wat daar voor onze ogen gebeurde was als keihard feit niet te doorbreken. Het kwam ons niet tegemoet, vroeg van ons geen daadwerkelijk handelen: het was, gebeurde en wij lieten toe. Tegelijkertijd schepte het tafereel een tal van vragen: Werd onze adem hier gesnoerd? Wat als leven,  seconde na seconde, het einde zelve nader schetst, en uiteindelijk ooit dooft?

An incomplete life centraliseert dit einde als een langdurig afscheid dat wij samen, in de ruimte, mogen beleven. Alsof het leven voor ons zich aan ons ontglipt. Wij toekijken naar iemand die vertrekt, loslaat, zich overgeeft. We voelen ons machteloos, kijkend naar een vredige berg -wit, en naar de blik in Lazzari’s open ogen. Tot ook zij stillen, slechts waren en kunnen worden herdacht.

We leven voort in gedachten. Wat rest is stilte en de beelden, geprent in ons eigen herinneren.

*Wild Vlees is een gezelschap aanvankelijk bestaande uit Francesca Lazzeri, Tamar Blom, Joost Segers en Job Rietvelt. Aan An incomplete life werkten ook mee Vera Andeweg, Sergio Gridelli, Neal Groot, Bauke Moerman, Loes van der Pligt en Erica Smits

Foto’s: PARK, Tilburg