De cultuurmijl in Enschede
Van Concordia naar Rijksmuseum Twenthe
We besloten met een groepje naar Enschede af te reizen voor een bezoek aan Concordia en het Rijksmuseum Twenthe. Vanuit de wijk Roombeek, waar je de auto gratis kunt parkeren, loop je gemakkelijk via de cultuurmijl naar de binnenstad waar Concordia zich bevindt.
Hoewel het volgens ons nog ochtend was, werden we bij aankomst in Concordia ontvangen met een hartelijke “goedemiddag”. Het aanbod met extra informatie over de tentoonstelling sloegen we af. We besloten er onbevangen in te gaan. We waren al goed op de hoogte van het werk van Sam Samiee en zijn solo bij Concordia.
Samiee studeerde aan de Aki in Enschede, daarna ontving hij de HeArtfund prijs en werd hij toegelaten op de Rijksacademie in Amsterdam. Na de Rijksacademie ging het voorspoedig, de ene na de ander prijs werd binnengehaald. Als laatste de Wolvecampprijs 2018 in Hengelo die in het leven is geroepen door stichting HeArtpool Hengelo. Eerdere winnaars van deze prijs waren onder andere Natasja Kensmil, Robert Zandvliet, Marc Bijl, Helen Verhoeven en Esther Tielemans. Daar sta je dan maar mooi tussen!
Samiee maakt geen kunst voor boven de bank. Hij (be)schildert de bank er het liefst zelf bij. Het schilderwerk komt los van het doek en neemt plaats in de ruimte. Je kunt zijn werk dan ook als een installatie lezen. Hij speelt met de schilderkunst en de kunstwereld.
Op de eerste verdieping van Concordia was de groepstentoonstelling ‘Grenzeloos’ te zien met werk van Ronald de Bloeme, Maarten Janssen, Jeroen Jacobs, William Engelen en Babette Kleijn.
Grenzeloos werd samengesteld door gastcurator Gerard Marlet (econoom en historicus). Het was voor mij de eerste keer dat ik hier een tentoonstelling van een gastcurator, een mooi initiatief. In deze tentoonstelling laat Marlet werken zien van kunstenaars die de afgelopen tijd veel indruk op hem maakten.
Hier op de voorgrond een ruimtelijk werk van William Engelen, die ook bij de wenteltrap een geluidskunstwerk heeft staan waardoor je met warme klanken de ruimte betreed.
Aan de overkant besloten we een kop koffie te nuttigen bij de pas geopende café/restaurant Bardot waar een vriendin van ons (street artist Ninapaintina) een aantal grote muurschilderingen heeft vervaardigt met spuitverf en stencils. We vervolgden daarna onze weg over de cultuurmijl richting het Rijksmuseum Twenthe om daar de tentoonstelling ‘De naakte waarheid’ te bezoeken.
Ik had deze tentoonstelling al eerder gezien samen met een vriend, die mij vertelde dat hij in 1997 voor het Groninger Museum enkele controversiële foto’s van Andres Serrano had aangeschaft, waarna hij vele levensbedreigingen ontving.
Nu hangen de reproducties van deze in urine gemaakte madonna met kind vrolijk in billboards en bushokjes in en rond Enschede. Tijden veranderen. Of zijn de nuchtere Tukkers misschien gewoon niet erg snel onder de indruk?
De tentoonstelling is mooi ingericht en er is veel te zien. De explicite werken geven soms reden tot blozen, ik vermoed dat een deel van de bezoekers het museum met rode wangetjes weer zullen verlaten.
Hier nog een aantal afbeeldingen van werken waarbij ik vooral door de ogen van een schilder en tekenaar heb gekeken. Maar er was ook fotografie en ruimtelijk werk te zien.
Tot mijn verassing kwamen we in het Rijksmuseum ook nog werk van oud studiegenoot Sarah Grothus tegen, die samen met Emmy Bergsma (ook Aki) een tentoonstelling heeft gemaakt onder de titel ‘Lichtung’ met tekeningen die gaan over familiegeschiedenissen en de betekenis van thuis. Ook de families van de exposerende kunstenaars werden ooit gedwongen hun thuisland te verlaten.
In het werk van Grothus staat de mens centraal. Vaak dramatisch verbeeld in zwart wit.
Bergsma richt zich meer naar buiten. Je ziet in haar werken vaak dat de natuur de wereld over neemt. En dat de mens zich er steeds moeilijker in kan bewegen.
Het waren verfrissende dagboektekeningen van Bergsma. En van Grothus zagen we een nieuwe techniek op paneel, een mooie stap in haar ontwikkeling. We vroegen ons wel af waarom er zoveel tekstbordjes onder de werken waren geplaatst? Dat vonden wij wat storend.
Sam Samiee en Grenzeloos zijn nog te zien t/m 16 juni 2019 bij Concordia in Enschede.
De naakte waarheid is nog te bezoeken t/m 16 juni 2019 bij Rijksmuseum Twenthe.
Lichtung – Sarah Grothus & Emmy Bergsma is nog te bezoeken t/m 25 augustus 2019 in Rijksmuseum Twenthe.