If This Is True… I’ll Never Have to go home again

Een tocht van 13.000 kilometer werd in mei 2015 afgelegd door de 30 jarige Robin de Puy, een Amsterdamse fotografe die nu exposeert in Fotomuseum Den Haag.

Met haar camera, een kaart van Amerika en twee spijkerbroeken vertrok ze naar de Verenigde Staten om daar tien weken op een Harley Davidson dwars door het land te reizen. Hier wilde zij zo veel mogelijk portretten schieten van mensen die ze tegenkwam. Juist de armoedige, achtergestelde en deprimerend ogende plaatsen in Amerika heeft zij uitgekozen. De plekken waar ze heen ging, zijn de ‘outsiders’ van de Verenigde Staten. Net zoals zij zich een outsider voelde in haar omgeving.

Robin de Puy

Stoere meid, dacht ik nog toen ik haar nonchalant leunend tegen de Harley Davidson zag staan. Toch ze had het in het begin moeilijk: ze was bang dat haar foto’s niet gelukt waren en dat ze het niet vol zou houden. Hoe ze hier aan het einde van haar reis over denkt – vastgelegd in de documentaire van Simone de Vries en Maarten van Rossem (klik hier voor trailer) en welke in het museum wordt vertoond – is heel verrassend.

De zwart-wit foto’s zijn op chronologische wijze gerangschikt in een intieme en persoonlijke ruimte. Je reist als het ware met haar mee tijdens haar tocht. De licht gekleurde muren contrasteren mooi met de – bijna stemmige – foto’s die in verschillende groottes en in (ogenschijnlijk) willekeurige patronen zijn tentoongesteld.

Robin de Puy met Simone de Vries (links) en Maarten van Rossem (rechts)

Nadat ik voor de eerste keer de foto’s had bekeken, bekeek ik de 30 minuten durende documentaire. In het begin zie je De Puy op haar bed zitten, doodongelukkig. Ze had die dag – voor het eerst – een wat oudere meneer bij een tankstation aangesproken om te vragen of hij wilde poseren. Toen ze terugkwam, bekeek ze de foto. Ze barstte bijna in tranen uit, zo slecht vond ze het. Ze was bang dat ze het helemaal niet in zich had. De onzekerheid spatte bijna van het beeld. Dit had ik totaal niet verwacht toen ik voor het eerst een foto van haar zag, een stoere meid met een leren jasje aan, nonchalant leunend tegen haar zwarte Harley Davidson.

Alle mensen die ze heeft gefotografeerd in Amerika, heeft ze zorgvuldig uitgekozen, omdat ze aanvoelde dat die mensen zich net zo voelde als zijzelf in Nederland; een outsider. Van een paar foto’s werd gefilmd hoe ze tot stand kwamen. Zo fotografeerde zij in Tennessee een 10-jarig jongetje. Zodra ze vroeg of Chris met zijn mond open kon lachen werd hij stil en ongemakkelijk. Hij legde uit dat hij zich schaamde voor zijn tanden, aangezien deze er uit zagen als die van een 80-jarige. Alles was schots en scheef en hij miste een boel tanden. Uiteindelijk deed hij toch zijn mond open. Ze wil er zeker van zijn dat hij geen medelijden wekt als mensen zijn foto zien, dus ze laat hem stevig staan. Het resultaat is geweldig.

Een opmerkelijke scène in de film speelt zich af in New Mexico. Ze heeft drie (lichtelijk dronken), sterke mannen mee gevraagd naar haar motelkamer om daar een foto te maken. Ze laat de drie mannen met hun gespierde ruggen naar de camera staan en zelf gaat ze met haar gezicht naar de mannen en de camera staan. Ze trekt haar shirt uit voor de foto en dit zorgt voor wat commotie en flirtende opmerkingen van de drie mannen. Desondanks blijft ze strak de camera inkijken en commandeert hen hun mond te houden en stil te blijven staan. En dit doen ze. Door deze reactie beseft ze opeens hoeveel controle ze heeft, zodra ze maar in de buurt is van haar camera. Tegelijkertijd realiseert ze zich dat dit overschot aan zelfvertrouwen achter haar camera zorgt voor een tekort aan controle zonder haar camera. Zelf zegt ze dat dit tekort en overschot een balans vormen. De foto is mislukt, vindt ze zelf. ‘Shit happens. Evidently that wasn’t the point this time.’

Toen de film was afgelopen, liep ik weer terug naar de expositieruimte en ik heb hetzelfde rondje nog een keer gelopen. Bij iedere foto heb ik strak in de ogen van de persoon op het portret gekeken en zo ben ik ongeveer een minuut blijven staan. Het voelde dit keer alsof de geportretteerde mij iets aan het vertellen was en ik niet door kon naar de volgende, voordat hij zijn verhaal had afgerond. Er is niets dat De Puy weglaat, wat weggewerkt wordt, omdat het niet mooi is of omdat het niet klopt en dat maakt de foto’s zo prachtig en indringend. De titel ‘If this is true, I’ll never have to leave home again’ is zorgvuldig gekozen. Haar missie in Amerika lijkt geslaagd; pure foto’s van mensen met wie zij een diepe connectie voelde of met wie zij een diepe connectie voelde. Bovendien is het haar gelukt de liefde die zij voelde voor de ‘outsiders’ en de puurheid van de mensen en zichzelf op een prachtige wijze vast te leggen.

-Bibi Loeven-