Museumnach: op pelgrimstocht in Panorama Mesdag!

Sjaak Bral heeft een keer gezegd dat elke Hagenees tenminste één keer in zijn leven op pelgrimstocht moet zijn geweest naar de Zeestraat, om het Panorama Mesdag te zien. In het kader van 100 jaar Mesdag erfgoed en museumnacht sprak ik met de nieuwe directeur van het Panorama Mesdag: Sander Uitdenbogaard.

Uitdenboogaard vindt het geweldig om directeur te zijn van wat hij een museale attractie noemt: “zelfs de meest chille puber valt wel even stil als hij het trappetje opgeklommen is en oog in oog staat met het Panorama.”

Ik vroeg hem naar zijn uitdaging, plannen voor het museum en aanpak. De meeste mensen weten wat Panorama Mesdag is maar het aantal mensen dat het daadwerkelijk heeft bezocht is aanmerkelijk kleiner. Er wonen zelfs in Den Haag veel mensen die er nooit zijn geweest. Zijn uitdaging is om het Panorama nog meer bereikbaar te maken voor iedereen. Sterk inzetten op communicatie en het echt tot  leven laten komen van het museum zijn belangrijke speerpunten.

Voor de renovatie en verbouwing van het museum lag de focus meer intern. Tentoonstellingen sloten voornamelijk aan bij het profiel van Willem Mesdag en zijn vrouw Sientje als schilder. Je zag er het Panorama en de schilderijen met bootjes. Uitenbogaard wil ook andere, verwante onderwerpen uitlichten. De wisselende tentoonstellingen gaan nu niet alleen over de persoon Mesdag, maar ook het fenomeen panorama – hoe je hersenen worden beïnvloed door optische effecten -, zoals bij de driedimensionale multiples van Patrick Hughes. De zee en de Haagse kunstwereld, die nu net zo bruist als toen, zijn ook belangrijke thema’s.

patrick hughes reverspectives film

De directeur streeft ernaar om elke keer weer iets verrassends in het museum te brengen, een magische belevenis, iets dat je bijblijft, net als het panorama zelf verrast en betovert. Verrassend en goed zijn de belangrijkste componenten voor de keuze van een tentoonstelling. Vaak worden hedendaagse werken getoond of ouder werk dat weer actueel is. Zo was de tentoonstelling van Suze Robertson verrassend omdat zij minder bekend is terwijl haar werk van een ongelooflijk kwaliteit getuigt en heel erg vernieuwend was in haar tijd.

Op mijn vraag waarom het museum vooral figuratief werk laat zien, antwoordt hij dat het museum niet wil pretenderen een museum voor hedendaagse kunst te zijn. Daar zijn weer andere musea voor. Maar hij zegt, dat het wel kan voorkomen dat conceptuele kunst wordt getoond binnen het bovengenoemde kader. Op dit moment is hij in gesprek met een conceptuele kunstenaar over een spannend project, begin 2016, maar daar wil hij nog niks over verklappen. Voor hedendaagse kunstenaars kan het panorama op verschillende manieren een een inspiratiebron zijn. Het panorama als vertrekpunt voor een installatie.

Vorig jaar plaatste een kunstenares een installatie van helmgras, dat bewoog alsof de wind erdoor blies.

installatie van Mara Skujeniece

Tot 4 oktober zijn er werken van Mesdag te zien, die nooit eerder in een museum hebben gehangen en behoren tot de familie. Mesdag is zo veel meer dan de schilder van de bootjes op strand. Naast schilder was hij ook ondernemer, verzamelaar, mecenas en een belangrijk figuur in de Haagse kunstwereld. Het museum laat de ontwikkeling van Mesdag zien en zijn persoonlijke verhaal.