Zomerexpo 2014 / een uitverkoop met enkele lichtpuntjes
Zomerexpo 2014
29 mei t/m 31 augustus 2014,Gemeentemuseum Den Haag
De vierde zomerexpo, die dit jaar weer in het Gemeentemuseum in Den Haag wordt georganiseerd, heeft als thema licht. Daarmee kan je veel kanten uit en dat is te zien in de geëxposeerde werken. Er is van alles te zien; kijkdozen, figuratieve schilderijen, abstracte schilderijen, tekeningen, maquettes, lichtwerken, video’s, installaties: een breed scala aan disciplines wordt gebruikt om het thema licht te verbeelden. Erg vernieuwend is het allemaal niet, maar dat ligt ook in de aard van dit soort tentoonstellingen. Het staat open voor professionele en amateurkunstenaars, high en low art worden gemixt en door een professionele jury op onprofessionele, maar nogal theatrale wijze op “zeggingskracht” beoordeeld: als ik de video’s mag geloven die te zien zijn bij de expositie worden de werken in een lange optocht langs de jury gedragen door assistenten met heel professionele witte handschoentjes. Die jury moet ter plekke in misschien tien seconden beslissen of iets door mag of afgewezen wordt. In een tweede ronde wordt dan tot eventuele deelname aan de tentoonstelling besloten. Hierbij wordt driftig gebruik gemaakt van de oude media: in een aantal televisieprogramma’s wordt het selectieproces als een spannende reality-soap getoond. Op deze wijze wordt een “event” gecreëerd dat een flink bezoekersaantal moet opleveren.
Naar het voorbeeld van de Summer Exhibition van The Royal Academy of Arts in London is deze tentoonstelling ook een verkooptentoonstelling. Dat zet nogal kwaad bloed in de galeriewereld die het heeft over valse concurrentie en het afdwalen van de museumfunctie. Desondanks wordt er, gezien het aantal stickers, behoorlijk wat omgezet in het museum. De ambiance zal daar zeker een rol in spelen. Niet iedereen is wereldberoemd en toch zijn de prijzen aardig op niveau, de stichting Artworks toucheert daarvan in geval van verkoop 30 % , naast het bedrag dat deelnemers voor het laten keuren van hun werk sowieso al betalen (en dat ze kwijt zijn als hun werk wordt afgekeurd). Je zou kunnen stellen dat een mogelijk koperspubliek op deze manier gestimuleerd wordt kunstaankopen te overwegen en wellicht ook eens een galerie binnen te stappen.
Daarnaast krijgt het museum waarschijnlijk een ander publiek over de vloer dan normaal en verbreedt zo haar bereik. Of het museum zichzelf daar een plezier mee doet, kun je jezelf afvragen. Als er bijvoorbeeld een regelmatige tentoonstelling gemaakt zou worden met een goed overzicht van actuele Haagse kunst, zoals je van een Haags Gemeentemuseum zou mogen verwachten zou het getoonde een aanzienlijk hogere kwaliteit hebben. De Haagse kunstwereld is enorm gegroeid en heeft een grote variatie in activiteiten, expositieruimtes, platforms en kunstenaars, een internationale doorbraak komt meer dan eens voor. Waarom wordt daaraan niet jaarlijks een accent gegeven op een prestigieuze plek als het Gemeentemuseum? Dan hebben het museum en het Haagse kunstenaarsveld er beiden iets aan. Het publiek ziet echter liever hoe een kunstenaar naar succes streeft dan het werk waarmee hij dat succes bereikt, dat is verder niet relevant meer, de kwaliteit wordt bepaald door het verhaal erachter.
Over de werken in deze editie van de zomertentoonstelling kan ik verder kort zijn: er zijn geen werken van Marleen Dumas of van Mark Manders tegen gunstprijzen te verwerven, daar gaat de analogie met de Summer Exhibition in London niet op. Hierbij echter werken die het mijns inzien de moeite waard maken om in ieder geval een kijkje te nemen: