Weekendtip #82
The Quay Brothers’ Universum
EYE, Amsterdam
Foto: Ed Jansen
Van 15 december 2013 tot en met 9 maart 2014 is in EYE een grote tentoonstelling over het bijzondere werk van de Amerikaanse gebroeders Quay te zien. Deze eeneiige tweeling bouwt aan een raadselachtig en duister oeuvre van animatiefilms, tekeningen en muziekensceneringen. Hun films worden getoond te midden van bijzondere inspiratiebronnen als artefacten uit wetenschappelijke verzamelingen, rariteitenkabinetten en vroeg twintigste-eeuwse tekeningen van psychiatrische patiënten.
Foto: Ed Jansen
Het universum van de Quays is gevuld met wonderbaarlijke scenario’s over leven en dood. De films zitten vol literaire referenties, zoals Street of Crocodiles, door Terry Gilliam uitgekozen als een van de tien beste animatiefilms ooit. Als alchemisten blazen de Quays hun verzamelde curiositeiten en dode materialen nieuw leven in. De tentoonstelling presenteert het universum van de gebroeders Quay, dat naast de films bestaat uit kleine installaties en decors – Dormitorium genaamd – waarin de sets zijn opgesteld waarmee de films zijn gemaakt. Deze sets zijn vaak minutieus samengesteld uit gebruikte en doorleefde voorwerpen.
Foto: Ed Jansen
De Quays leggen een grote interesse aan de dag voor met name de Midden- en Oost-Europese cultuur van de afgelopen eeuw: Poolse, Russische en Tsjechische animatiefilmers zoals Walerian Borowczyk, Ladislas Starewicz en Jan Švankmajer, maar ook schrijvers zoals Franz Kafka, Bruno Schulz en de Zwitser Robert Walser. Al deze invloeden verwerken de gebroeders Quay vanaf 1979 in eigenzinnige animatiefilms, waarvoor zij de decors maken, de personages verzinnen, de figuren maken, de semi-mechanische bewegingen ontwikkelen, het licht en het camerawerk doen, de montage: kortom waarin zij alles zelf doen. Ook zijn ze samenwerkingen aangegaan met choreografen en componisten om theater-, dans- en operaprojecten te ontwikkelen.
Foto: Ed Jansen
EYE is het eerste museum in Europa dat uitgebreid aandacht besteedt aan het universum van de gebroeders Quays. Naast korte films en filmfragmenten bestaat de tentoonstelling uit tekeningen, de zogenaamde Black Drawings, prachtige sculpturale decors en overig materiaal uit de Quay-studio’s.
Foto: Ed Jansen
In de tentoonstelling in EYE is niet alleen het werk van de gebroeders Quay zelf te zien, maar wordt ook rijkelijk geput uit door hen gebruikte inspiratiebronnen uit de film, literatuur, muziek en grafische vormgeving. Medische apparaten worden getoond naast Poolse affiches, oude Oost-Europese animatiefilms, tekeningen van Bruno Schulz en geesteszieken en objecten uit de anatomie- en pathologieverzameling van Sir Henry Wellcome uit Londen. Naast artefacten uit wetenschappelijke verzamelingen en rariteitenkabinetten zijn ook literaire documenten te zien.
Link: EYE