Klaus Baumgärtner, kunstenaar en docent
Zojuist vernamen we dat Klaus Baumgärtner is overleden. Daarom een artikel over Klaus als kunstenaar en docent, opnieuw bovenaan. Veel kunstenaars in Den Haag herinneren hem als een betrokken docent. Een dierbare herinnering.
———————————————————————————————–
Ik heb op de academie kort les gehad van Klaus Baumgärtner. We waren niet een speciaal een leuke klas, bij sculptuur waren we maar met zijn vieren en dan is één afwezige al snel funest. Anders dan wat hij zelf waarschijnlijk zou denken heeft Klaus in deze paar lessen een grote indruk op mij achtergelaten. Hij leerde ons namelijk kijken. Dit deed hij onder andere door ons dingen die we als vanzelfsprekend ervoeren tot op de millimeter te laten beschrijven. Zo heb ik een heel A4tje over een lenzendoosje geschreven. Verder maakte hij zich heel erg populair met zijn voorliefde voor dingetjes die geen naam hebben, de half plastic/half metalen dingetjes die zakjes van bijvoorbeeld stroopwafels dichtknijpen. Hier konden wij onze docent zo vrolijk mee maken dat wij ze gedurende de week verzamelden om ze aan hem te geven.
Overzicht van de tentoonstelling
Nu ik eindelijk zijn werk heb mogen bekijken in Galerie Ramakers vallen zowel de kijk-lessen als zijn kennelijke fascinatie voor het onbelangrijke op hun plek.
Zonder titel
Zijn werk is niet conceptueel, maar gebaseerd op dingen die fysiek bestaan. Woorden worden hoogstens gebruikt als instrumenten in een verder beeldende wereld. In deze expositie toont hij kleine en grote sculpturen, foto’s, collages en schilderijen.
In zijn foto’s kijkt Klaus Baumgärtner naar de wereld en toont hij een voorliefde voor het alledaagse, zonder mensen. Het meeste werk heeft geen titel maar de foto’s heten meestal naar het moment of de plek waar ze genomen zijn, bij een foto beschrijft hij letterlijk zijn eigen blik: “vloer in een café (de blik gaat langs twee tafelpoten)”. Hierop laat hij dan een bijzondere lichtinval zien, grillig gevormde wijnstokken of een gat in de muur. Het opvallende alledaagse.
Wooster Street (in de vroege ochtend, bekeken vanaf de tweede verdieping boven de galerie van Peter Blum)
Veel van de sculpturen zijn een handzaam formaat. Vaak gebruikt hij readymades, geen nieuwe maar gemaakt van gebruikte, oude spullen. Hij gebruikt veel hout, als het niet in het beeld zelf zit dan in een sokkel of bijbehorend tafeltje. Vreemd gegroeide takjes heeft hij van hun bast ontdaan totdat het zachtste, lichtste en ook wel liefste innerlijke takje naar voren kwam. Vervolgens plaatst hij dit takje op een ijzeren sokkeltje of knutselt het met andere takjes en wat hoorn tot iets nieuws. De betekenis in de beelden zit in de fysieke aanwezigheid van het ding zelf. Ze zijn moeilijk te fotograferen, de fysieke tederheid die je voelt als je het beeld ziet blijkt bijna doorschijnend te zijn.
Zonder titel
Overzicht van de tentoonstelling
Behalve foto’s en sculpturen maakt Baumgärtner ook allerlei ander werk, waaronder collages. Hierin zie je de liefde voor kijken en spullen samenkomen in een liefde voor vorm. De werken zijn behoorlijk grafisch van karakter.
Overzicht van de tentoonstelling
Roche (detail)
Klaus Baumgärtner is een verzamelaar. Als je goed kijkt ontdek je een veelheid aan patronen, sporen en herinneringen. Al het werk samen is een oeuvre of een familie, zonder hiërarchie of opeenvolging. Het straalt een grote rust uit. Dit klinkt misschien suf, maar is juist positief. Je krijgt de indruk van iemand die een groot plezier ontleent aan dingen die bestaan. Fascinatie en verzameldrang zijn iets overwegend vrolijks in dit oeuvre. De betekenis van het beeld ontleen je aan het fysieke beeld zelf. Dat kan ook, die betekenis is er ook doordat er heel veel plezier en aandacht in is gestopt. Of is geleend van eerdere eigenaren. Van veel van de werken krijg je een glimlach op je gezicht. Net als in de lessen die ik van hem kreeg neemt hij je voor je gevoel bij de hand en toont hij je wat er zo ongelofelijk bijzonder of grappig is, als je alleen maar kijkt.
Overzicht van de tentoonstelling
Zonder titel
Zoals de (prachtige) catalogus aangeeft is het goed om al de verschillende soorten werken bij elkaar te zien. De foto’s, sculpturen en andere werken versterken elkaar alleen maar. De expositie heet MyCelium; spiegelingen, echo’s en resonanties in het werk van Klaus Baumgärtner. Mycelium blijkt het netwerk van alle draden van een schimmel te zijn, vaak onder de grond. Het verband tussen alle werken dat altijd aanwezig is, deze keer een ode aan het kijken.
Zonder titel
MyCelium; spiegelingen, echo’s en resonanties in het werk van Klaus Baumgärtner
Galerie Ramakers
t/m 9 juni 2013