Let there be light
En hier het laatste verslag van de (overvolle) Museumnacht 7 september 2013 in Den Haag.
Zoals Nest het zelf zegt: “Alles wat we kunnen zien met onze ogen, bestaat bij de gratie van het licht”. Iets dat gelijk opvalt in de expositie is de aanwezigheid van suspense in de werken. De aanwezigheid van het licht versterkt de suggestie van duisternis. Lydia Weijers heeft een voetbaldoel gefotografeerd dat zou wegzinken in de duisternis als zij haar flitser niet had gehad. Vervolgens heeft ze hem in een lichtbox gezet waardoor hij nu staat te stralen op de expo-voor-een-dag Let There Be Light.
Bij licht denk je al snel aan het medium fotografie, dat als geen ander medium het licht fysiek weet te vangen. Net als bij Lydia Weijers roepen Miriam Donkers haar foto’s suspense op, alleen heeft zij het systematischer aangepakt. In donkere gemeentes richt zij de totale hoeveelheid gemeten licht in de vorm van een “gigantische verplaatsbare lamp” op bijvoorbeeld een nietsvermoedende boerderij. Dit levert spannende foto’s op, alsof er een ufo aan het landen is. Het contrast tussen de pikzwarte omgeving en het overbelichte “onderwerp” zorgt voor een filmische sfeer.
Een fascinerend werk was Cubebender van Krista van der Wilk. Het werk werd groot op de muur geprojecteerd en gaf een ruimtelijke vorm weer van onbekende schaal. Het lijken kamers van een gebouw waar je van bovenaf inkijkt. Aan de andere kant zijn de “white cubes” daarvoor te strak en lijkt de structuur van de wanden iets teveel op die van hout of eierdozen. Boven of onder schuift steeds rustig verder waardoor de lichtinval in de “kamers” verandert. Het beeld is volgens de begeleidende tekst zwaar gemanipuleerd en dat brengt je als kijker in een schaalloze contextloosheid. Het is prachtig om langere tijd naar te kijken.
Nog meer ruimte vond je als toeschouwer in het werk van Melissa Cruz Garcia. Het was interessant dat zij zelf projectoren had gebouwd, waardoor met het licht zelf werkte. In de projectie (en waarschijnlijk ook in de projector) bevond zich een klein nostalgisch keukentje, waarin een gekke enorme spaarlamp (in verhouding tot het keukentje) als een soort mega-paddenstoel uit de grond kwam. Ik weet niet waarom het er twee waren en of ze misschien samen een verhaal vertelden dat ik heb gemist. Weer was er dat unheimische gevoel, want het voelt alsof er iets verstopt werd. Waar komt die lamp vandaan? En waar zijn de eigenaren van het keukentje eigenlijk?
Werk dat prachtig aansloot op het werk van Melissa Cruz Garcia was Roxy 2 van Arianne Olthaars. Zijn heeft een handgeknutselde kijkdoos gemaakt waarin je de oude Roxy ziet (ooit een vermaarde discotheek, inmiddels gesloten) zoals hij er nu uitziet. Deze ruimte is vreemd leeg maar spreekt gelijk tot de verbeelding. Met afbladderende spiegeltegels tegen de achtermuur en een mottig paarse vloer zie je helemaal niets maar weet je gelijk wat voor ruimte het is. Dit werk bezegelt het verband tussen licht, ruimte en fantasie dat in deze expositie gemaakt wordt.
Bas de Boer zijn werk lijkt te gaan over de positie van de kunstenaar als excentrieke uitvinder. Op zijn video Circle zie je op drie beelden tegelijk constant experimentele settings voorbij komen. Alles lijkt steeds net voordat de camera langskomt in werking gesteld te worden. Alsof de camera op een ronde rails staat zwiep je een affikkende lampionlamp voorbij, iets dat valt, een opgeblazen handschoen en andere experimenten. De films gaan snel waardoor je niet goed snapt wat waar zit of hoe de ruimte in elkaar zit. Het is bijna een persiflage op de kunstenaar. Niemand werkt zo snel, niemand is zo excentriek. Je kan het als toeschouwer niet meer volgen.
Het onderwerp “licht” doet het bijzonder goed in Nest. Haar witte muren die moeilijk tot leven te wekken zijn doen dat wel bij een onderwerp dat het theatrale en mysterieuze weet op te roepen. Het licht als spotlight, als daglicht, als flitser, als ufo. Het is jammer dat het maar één avond was. Alles is weer afgebouwd. Behalve dan de spotlight, die mag blijven hangen voor de volgende expositie: Narcissistic Tendencies (geopend op zaterdag 21 september).