Abstract Myths

In Abstract Myths speelt de curator een grote rol. Nest heeft Hans den Hartog Jager uitgenodigd, een kunstcriticus met een vlotte pen een sterke verhaal en hij heeft kunstenaars bij elkaar gezocht wiens werk zijn verhaal onderschrijven.

Overzicht expositie

Gelukkig is er een zaaltekst die duidelijk maakt wat dit verhaal is. Hans den Hartog Jager reageert op het modernisme in de beeldende kunst, of liever gezegd heeft hij het over een nieuw soort modernisme dat nu in opkomst is. In de zaaltekst heeft hij het over de muur die het modernisme op heeft getrokken tussen kunst en publiek. Kunst hoefde sinds het modernisme niet meer te reageren op geloof of ideologieën, kunst mocht zich bezig houden met zichzelf. Het modernisme was het nieuwe geloof en de nieuwe ideologie geworden. Dit houdt wel in dat het voor het publiek moeilijker te volgen is. Natuurlijk zijn er kunstenaars die proberen de band tussen kunst en publiek te herstellen. Dit doen ze tegenwoordig als volgt: ze proberen niet onder het modernisme uit te komen maar geven de beeldtaal van het modernisme een nieuwe betekenis. In deze betekenis speelt de buitenwereld een steeds grotere rol. De vervanging van modernisme als ideologie zou je de illusie kunnen noemen. Illusie is belangrijk voor deze kunstenaars, het is een manier om een blik op de buitenwereld te tonen maar deze toch niet als waarheid te presenteren.

Welcome (To the Teknival) – Kasper Akhøj – Detail

Het werk zelf is vrij moeilijk leesbaar. Dit wordt in de zaaltekst ook erkend, dat het modernisme het publiek doorgaans niet met open armen ontvangt. Ik  had dan ook door dat het hele complexe en gelaagde werken zijn, maar ik werd er niet tot toegelaten. Dit probleem had ik bijvoorbeeld bij het werk van Martijn Hendriks. Zijn titels bevatten stock image keywords, wat (na wat onderzoek) de zoektermen blijken te zijn waarmee commerciële afbeeldingen gezocht worden. Er zijn bedrijven die afbeeldingen verkopen om te gebruiken op blogs, websites en in tijdschriften. Populaire plaatjes dus. Verder is er bijvoorbeeld een wit canvas dat als onderdeel van de installatie gebruikt wordt en een wit touw dat in verschillende composities op het canvas wordt neergegooid (waarvan een video te zien is). Het touw in het uiteindelijke werk zit wel vast. Ik zou er conceptueel iets bij kunnen raden maar fysiek kan ik het niet begrijpen. Dit kan ook te maken hebben met de naar mijn gevoel moeilijke opbouw van de expositie. Dit werk staat vlak voor een enorm fotoscherm van Rob Johannesma, waarachter weer kleine, schetsmatige werkjes van Dieuwke Spaans te zien zijn.

25-29 years, 30-34 years, bad, bank, beautiful, bill, calculate, calculator, caucasian appearance, concentrated, concentration, couch, couple, crisis, debt, depression, desperate, discomfort, exhaust, finance, financial, handsome, home, husband, issues, laptop, living room, love, married, mixed-race person, mid adult men, money, notebook, obligation, papers, pretty, problem, recession, relationship, sitting, sofa, stressed, technology, togetherness, two people – en nog een ander werk van Martijn Hendriks

Untitled – Dieuwke Spaans

Aan de andere kant is er bijvoorbeeld het werk van Roy Villevoye, wat fysiek wel stand houdt tegenover de talige context die geschetst wordt. Hij onderzoekt visueel het verschil tussen de westerse wereld en die van Papoea Nieuw-Guinea. Dit doet hij door bijvoorbeeld kleuren te introduceren waar de westerse prints uit bestaan: cyaan, magenta en geel, maar die in de wereld van de Papoea’s helemaal niet voorkomen. Of een man die een palet ophoudt met kleuren waaruit zijn eigen foto is opgebouwd. De foto’s verleiden de kijker visueel maar roepen ook vragen op. Ook het filmpje achterin (ook achter het grote fotoscherm) is een aanrader!

Tjampur – Roy Villevoye

Markus Bini with Palette – Roy Villevoye

De rol van deze zaaltekst in de expositie is problematisch. Dit heeft te maken met de invloed die de curator heeft in dit verband. Hij schrijft de tekst, hij zoekt de kunstenaars erbij. De werken worden zo bijna illustraties bij het verhaal. Ik vind het een prettige tekst, met veel interessante ideeën, sterker nog ik smul als ik lees over dit soort abstracte ontwikkelingen in de kunst. Maar is het echt verstandig om de kunstkritiek al in de expositie zelf te laten beginnen? Ik vind het ook prettig om over kunst te schrijven, over wat ik om me heen zie of wat het zou kunnen zijn. Toch exposeer ik nooit deze teksten, maar exposeer ik mijn werk. Met teveel geklets ontneem je de toeschouwer de kans om het werk onbevangen tegemoet te komen. Eigenlijk verklap je de verrassing al. Net zoals je drie keer nadenkt voordat je alle muren in de expositieruimte geel verft zouden tentoonstellingsmakers overal ter wereld (luisteren jullie?) ook drie keer na moeten denken voordat ze je hersenen volschrijven. Want je moet als kunstwerk fysiek wel heel stevig in je schoenen staan wil je al die tekst te boven komen.

Omoma, Colour Check – Roy Villevoye

Nieuwsgierig geworden naar het onderwerp?
Hans den Hartog Jager geeft komende donderdag 27 juni een lezing in Nest, om 20.00.
Reserveren wordt aangeraden.
Abstract Myths
t/m 14 juli

met Kasper Akhøj
Martijn Hendriks
Rob Johannesma
Anna Ostoya
Maarten Overdijk
Dieuwke Spaans
Roy Villevoye