Dwalen in Luik op zoek naar publieke kunst
We zijn in Luik voor een speurtocht door het historische centrum op zoek naar Art Public, een route langs tijdelijke ingrepen van hedendaagse kunst in de openbare ruimte. Na eerdere edities in Namen, Doornik en Charleroi is het nu beurt aan de grootste stad van Wallonië.
We proberen eerst nog enkele vaste kunstplekken in de stad te bezoeken, maar Les Brasseurs, Espace 251 Nord, Ravi en Ateliers Dony liggen er verlaten bij. Het culturele seizoen is nog niet begonnen. Pas na thuiskomst valt de eerste uitnodiging van Les Brasseurs in de digitale redactiebrievenbus. Vandaar dat er in tal van steden in de zomer evenementen in de buitenlucht worden georganiseerd die 24/7 en geheel Covid19-bestendig door een ieder te bekijken zijn. Als je er oog voor hebt.
Maar Luik is geen eenvoudige stad voor een subtiele ingreep door beeldend kunstenaars. Het is een van de weinige nog onaangeharkte steden en al behoorlijk fotogeniek van zichzelf. Overal zijn sporen zichtbaar van activiteiten uit het verleden of mislukte ingrepen in het heden. Het kost ons dan ook veel moeite om het eerste werk op de plattegrond te vinden. Gelukkig is er een vrouw die ons herkent omdat wij met dezelfde blauwe folder lopen als zijzelf. Ze wijst ons op het feit dat het werk niet op de brug maar aan de zijkant is aangebracht en we dus de trap naar de kade moeten nemen om het te kunnen zien. Ze loopt zelfs nog even met ons mee. Blijkbaar heeft zij er ook enige tijd over gedaan om het te ontdekken. De ingreep bestaat uit het bevestigen van oranje spanbanden die samen een halve ster vormen. Tegen de grijze bogen en verticale verbindingen vallen de diagonale lijnen van Laurent Trezegnies behoorlijk weg.
Ook de dichtstbijzijnde werken in deze buurt maken nog weinig indruk. Een manshoog eivormige sculptuur (bevruchting?) van Emilio Lopez-Menchero in een plantsoentje. Gekleurde verfspatten op de gevel boven Café Le Delft (dat later toch niet het werk blijkt te zijn). Een video in een met bloemen aangeklede etalage. Een rechtopstaand bord met gaten. Een wandschildering. Een videodisplay. Een sculptuur op een sokkel. Fotoposters op het toegangshuisje van de ondergrondse parking. Een fontein met vijver. Keramische gezichtjes op de muur. Het zijn allemaal dingen die er buiten deze manifestatie ook zouden kunnen zijn en deel kunnen uitmaken van de dynamiek van de stad. Het valt niet mee om een onderscheidend werk toe te voegen of een opmerkelijke situatie te creëren. We kijken ons een slag in de rondte.
Het maakt me eerder opmerkzaam op de opmerkelijke visuele zaken die niet tot het domein van de kunst behoren. Ik vraag me af of een grondig bewerkt verkeersbord of een opmerkelijk opgehangen beveiligingscamera ook een kunstwerk kunnen zijn. Ze zijn tenslotte aangebracht dezelfde locatie als de zwarte stippen op de routeplattegrond. De tentoonstelling lijkt meer op een ouderwetse kinderspeurtocht. en hebben het gevoel dat we zelf een performance uitvoeren voor het winkelend publiek.
Maar gelukkig worden we verderop toch nog beloond met enkele werken die wel indruk maken. In het klooster van de Sint-Pauluskathedraal liggen houten constructies van Claude Cattelain die veel vragen oproepen. Zowel de meer complexe als eenvoudig rudimentaire constructies, die samen een vloot vormen, verhouden zich goed tot de fraaie klassieke kloostergangen die een binnentuin omsluiten.
Om onze tour af te sluiten brengen we nog een bezoek aan de parking Neujean dat iets uit de route ligt. Bij de ingang vertelt een bord ons nadrukkelijk dat voetgangers hier niet welkom zijn. Maar we geven niet op. We lopen om het huizenblok heen om te zien of er ook een achterzijde is. Daar wijst een klein blauw bordje ons op twee werken die op de vijfde en zesde verdieping zijn geïnstalleerd en waarvoor we hier de lift mogen gebruiken. Bij het lopen door de achtersteeg hebben we natuurlijk al goed om ons heen gekeken en de gele vorm zien hangen die onmiskenbaar een werk van Adrien Tirtiaux moet zijn.
We begeven ons naar het dak van de parkeergarage die op zichzelf zonder auto’s al een prachtige plek is. Vanaf deze kant zien we de trap die toegang geeft tot het werk ‘Plus près de toi’ (Dichter bij jou). De gele hangbrug is prominent aanwezig en bovenaan de trap wordt ik weer herinnerd aan mijn hoogtevrees. De brug vervolgt zijn weg naar beneden en het is de bedoeling dat we glijdend het eindpunt bereiken dat ergens halverwege de steeg ophoud en hangend tegen de eindleuning waarschijnlijk een pracht zicht geeft op de omgeving. Een plek om naar uit te kijken.
Enkele jaren geleden moesten we een grote poster plakken op een billboard boven een café in Charleroi. Het werkplateau moest worden bereikt via het schuine dak van het café en een ladder. Toen hebben we de hulp van dezelfde Adrien moeten inschakelen om het klusje te klaren. Hier boven op de gele trap herinnering ik me dat weer heel goed. Er is nog niets veranderd. Hoogtevrees is blijkbaar ongeneeslijk.
We keren om en dalen af naar de vijfde verdieping. Daar heeft een andere Adrien een werk aangebracht. In tegenstelling tot de constructie van Tirtiaux heeft Adrien Lucca geen enkel volume of gewicht toegevoegd. Met het vervangen van de lampen door een eigen lichtbron heeft hij de kleurimpressie van de beschilderde pilaren van deze verdieping naar zijn hand gezet. Maar hoe het precies werkt, wordt me niet duidelijk waardoor er een mysterieuze en verdachte omstandigheid ontstaat, waarvoor deze parking natuurlijk de ideale plek is.
Op weg naar onze eigen auto komen we nog langs de achterzijde van een huizenblok die zo aan de route kan worden toegevoegd.
Art Public is te zien tot en met 31 oktober 2020 in de historische binnenstad van Luik.
Met werk van: Charlotte Beaudry – Baloji – Marcel Berlanger – Blancbec – Claude Cattelain – Michael Dans – Alain De Clerck – DSCTHK – Maëlle Dufour – Emmanuel Dundic – Arnaud Eubelen – Eva Evrard – Emilio Lopez Menchero – Adrien Lucca – Pol Pierart – Adèle Renault – Adrien Tirtiaux – Laurent Trezegnies.
