Post-Corona met kunstenaar Annemarie Slobbe
Met kunstenaars kijken we terug op het afgelopen jaar. Een reflectie op een periode van stilstand en bezinning, maar ook met de vraag: wat nemen we mee? Deze keer met Annemarie Slobbe, in 2014 afgestudeerd aan St. Joost in Breda en tegenwoordig opererend vanuit Den Haag.
Wat heeft het afgelopen jaar bij je teweeg gebracht? Heb je het drukker of juist rustiger gekregen dan voor corona? En wat heb je daarmee gedaan?
In de aanloop naar 2020 was ik veelal aan het schilderen voor aankomende exposities. Eén van deze shows was ‘focus loslaten | ontspannen’ welke na een voorbereiding van meerdere jaren open zou gaan in april 2020. Dat de inhoud van deze show zo sterk bij deze tijd zou passen, wist ik toen nog niet. Net nadat de uitnodigingen voor de expositie op de post gedaan waren, kreeg in Nederland het nieuws van de pandemie voeten aan de grond. In die periode wist vrijwel niemand waar we aan toe waren omdat de situatie van dag op dag kon veranderen. Geleidelijk aan werden veel exposities uitgesteld of geannuleerd. Ik wilde graag dat kunst zichtbaar bleef, dus het werd een intensieve periode van zoeken naar oplossingen en het reorganiseren van projecten.
In het geval van ‘focus loslaten | ontspannen’ wist de expositie uiteindelijk doorgang te vinden in juni. Inhoudelijk was de show bedoelt als een oproep tot zelfreflectie en het balanceren van emoties. Waar de media ons op de angst blijft wijzen, was de expositie een plek om gedachteloos te ontspannen.
De inrichting van de expositie leek op een huiskamer van de kunstenaar. Hier konden bezoekers gewoon even gaan zitten thee drinken, kunst kijken, en het gesprek aangaan met elkaar. Later op de avond werd een kleurrijk lichtspel zichtbaar. Het werd duidelijk dat de ruimtelijke aanpak de nieuwsgierigheid van mensen wist aan te spreken toen toevallige passanten aansluiting zochten bij de tentoonstelling. Mensen met verschillende achtergronden raakten met elkaar in gesprek en bleven lang kijken. Dit was voor mij een mooie ervaring.
Heeft het afgelopen jaar je in artistiek of professioneel opzicht iets geleerd of opgeleverd?
Mijn kunstenaarspraktijk gaat over de verstilling van de mens in een wereld die in een constante staat van verandering verkeert. Ik reflecteer om balans te vinden en het natuurlijke (de onontkoombare loop der dingen) te accepteren. Een belangrijk onderdeel van het achterliggende concept is het leren begrijpen welke intenties er achter je eigen gedachtepatronen zitten. Het verkrijgen van inzicht in je denkwereld helpt bij het balanceren van emotionele ervaringen.
Ik denk dat het afgelopen jaar voor veel mensen een soort spoedcursus bleek te zijn doordat de wereld zich in grootse contrasten wist te tonen. Kijkend naar de samenleving zag ik hoe ieders ‘state of mind’ werd uitvergroot; Waar de een werd bevangen door angst, kon de ander juist op adem komen doordat de dagelijkse ratrace werd onderbroken.
Wanneer zekerheden weg lijken te vallen en er geen afleiding meer is, zie je hoe stabiel iemand werkelijk is. Met het streven om tot rust te keren, is de confrontatie de grootste leermeester. Het is een goede periode om kritisch te kijken naar het geestelijk fundament. Wanneer je op de proef gesteld wordt, kun je gericht werken aan de blootgelegde zwakke punten.
Ben je zaken in een nieuw licht gaan zien? Heeft de coronaperiode ook geleid tot (blijvende) veranderingen in jouw praktijk?
Dit jaar vroeg om veel aanpassingsvermogen. Het was de uitdaging om doelgericht te blijven, ondanks het feit dat er veel (emotionele) afleiding van buitenaf was. Een ervaring die me van de eerste weken vooral is bijgebleven, was hoe mensen gehaast alle supermarkten leeg kochten. De lege schappen gaven een dystopisch gevoel van ‘ieder voor zich’. Dit soort momenten maken het aanstekelijke effect van angst zichtbaar waarbij men het rationele handelen uit het oog verliest. Daarom is het belangrijk om scherp te blijven, en je niet te laten leiden door de emoties van een groep. Dit soort ervaringen zijn niet letterlijk terug te zien in mijn kunst, het is meer dat het onderliggend mijn perceptie heeft doen veranderen.
Hoe kijk je naar het herstel van de kunstsector? Wat hoop je dat er gaat veranderen?
Dit jaar sloeg de fundatie van presentatiemogelijkheden onder ieders voeten weg. De afwezigheid van een deel van de reguliere podia zet aan om verder na te denken over alternatieve platforms waarin de kunst tot uiting kan komen. Vertrekkend vanuit het idee dat alles een medium kan zijn, hoop ik dat hier een bredere invulling van presentatiemogelijkheden uit voort zal komen. Daarbij zou het mooi zijn als kunst de weg weet te vinden naar een breder publiek.
Tot slot: wat zou je willen zeggen tegen een volgende generatie kunstenaars die geen idee heeft hoe het leven was voor het coronavirus?
Iets wat altijd geldt, maar wat door deze periode extra bevestigd werd: Laat je keuze niet bepalen door de gestelde norm of opinie van een ander (tenzij ze gelijk hebben). Blijf kritisch en durf eigenwijs te zijn.
