IPIHAN speelt jubileumwedstrijd thuis
If Paradise Is Half As Nice #10
Na negen edities in de omgeving van Leipzig is het kunstenaarsinitiatief IPIHAN neergestreken in Kralingen-Crooswijk in Rotterdam. Om te breken met de routine van het werken in verlaten fabrieken ontstond het plan om nomadisch naar het zuiden te trekken en dan maar zien waar je terecht komt. Maar een virus gooide roet in het eten en de Rotterdamse initiatiefnemers vonden hun paradijs op een betonplaat in eigen stad.
Normaal gesproken zijn de deelnemers eerst volop bezig met inkwartieren en ruimte maken waar de kunstenaars zich kunnen terugtrekken om zich te concentreren op nieuw werk dat reageert op de in gebruik genomen fabriek. Behalve een primitieve levenswijze wordt er zo veel mogelijk gebruik gemaakt van materialen die ter plekke worden aangetroffen. De hele zomer wordt toegewerkt naar een presentatie waarbij ook de lokale bevolking wordt uitgenodigd om de resultaten te bekijken.
Een thuiswedstrijd zou gemakkelijker moeten zijn, maar de hittegolf maakt de lege betonwoestijn tot een moeilijk te veroveren ruimte. Er is geen architectuur om op te reageren en de diversiteit van materialen is er beperkt. Er heeft zich de afgelopen jaren wel een grote regenplas gevormd op het open terrein. Er is ook een aansluiting op het waterleiding en na een week blijkt de elektriciteit weer te werken en wordt de pomp in werking gezet die het water uit de vijver afvoert. Maar de kunstenaars zien mogelijkheden met de plas en vragen de eigenaar om de pomp weer uit te zetten. Er ontstaan verschillende ideeën voor land-art.
Zo bouwt Michiel Jansen een driesteensgolfbreker die in het midden dieper in het water zakt en verhoogt Willem Besselink met stokken de ondergelopen betonvloer tot ongeveer een meter boven ‘NRP’ (Nieuw Rotterdams Peil). De golven van het wateroppervlak zijn als tweede werk door hem op het droge gelegd en worden triplex lijnen van een getekende hoogtekaart, rechtop gehouden door een grote hoeveelheid houten boekensteuntjes die een voor een in het oplopende beton zijn geboord en vanaf de achterkant een prachtig beeld opleveren.
Ook wordt de plas gebruikt voor weidse luchtspiegelingen. Boven het water hangt een metalen mobile van Esther Kokmeijer voor Kai, het eerste IPIHAN-kind dat tijdens de vorige editie in Zeitz met behulp van de IPIHAN-fotograaf werd verwerkt en nu al bijna langer op Betonplaat woont dan in de Rotterdamse woning van zijn ouder(s).
Het werk op Betonplaat is ijler dan we gewend zijn in vorige edities. De plekken waar de kunstwerken zijn geplaatst verschillend minder van elkaar dan in een fabriek. Aan de andere kant is de wandeling die we over het terrein maken ook van invloed op hoe we de werken ervaren. Door de weidse blik zien we altijd meerdere kunstwerken tegelijkertijd, maar vanaf verschillende afstanden. Een aantal werken kunnen ook vanaf het water worden bekeken. Voor 10 euro krijg je een persoonlijke rondleiding op een vlot met een van de deelnemende kunstenaars.
Pim Palsgraaf daarentegen kiest voor volume en bouwt zowel op het water als op betonblokken onverstoord verder aan zijn architectonische houten constructies. Ook Daan Botlek staat met beide benen op de grond en schildert grote betonblokken tot gele sponzen of schuimblokken die als snoep worden verkocht. Maar boven op de betonberg steekt weer het ranke gewas van Leslie Nagel in de lucht. Het weinige groen dat op Betonplaat te vinden is, heeft ze verwerkt tot een toren die speelt met de wind.
Esther Kokmeijer is zowel bovengronds als ondergronds actief. Met behulp van boorkernen onderzoekt Kokmeijer de archeologische kwaliteiten van de voormalige Rotterdamse Betoncentrale. Het in het beton verwerkte afval, variërend van glas en hout tot wijnkurken en elektriciteitssnoer, wordt glad gepolijst en met water besprenkeld edelgesteente in het zwakke beton.
Ties Ten Bosch is de minimalist van het gezelschap. Hij voegt niet zozeer toe maar leegt een open reservoir en nodigt de bezoeker uit om middels zijn trap-, steiger- en platformconstructie in de open bak te staan en de leegte te ervaren. Zijn werk contrasteert sterk met de ingrepen van Toine Klaassen die zo ongeveer elke tak, steen of waterdruppel op het terrein heeft aangeraakt om greep te krijgen op deze heilige plek. Als een sjamaan voert hij performatieve rituelen uit waarbij zowel zijn zelfgebouwde verblijfplaats als de aangebrachte opstellingen en ordeningen in bewegen blijven, en ook gedurende de eindpresentatie continu veranderen.
De dynamiek binnen de kunstenaarsgroep wordt treffend vastgelegd door Jordy Walker die inzage geeft in het democratische beslissingsproces van de kolonisten. Middels wandpamfletten nemen we kennis van een ‘vergadering’ over de drone van Jeroen Jongeleen die de IPIHAN-kunstenaars graag willen lenen om Betonplaat ook van boven te documenteren. Walker heeft de transcriptie van de gesprekken die dat tot gevolg heeft tot posterformaat opgeblazen. Zo leren we dat het leven in het paradijs ook niet altijd rozen gaat.
If Paradise Is Half As Nice #10 – 21-23 augutus 2020
Met werk van Willem Besselink, Ties Ten Bosch, Daan Botlek, Pim Palsgraaf, Regina Kelaita, Jordy Walker, Michiel Jansen, Esther Kokmeijer, Toine Klaassen, Leslie Nagel, historicus Guus Vreeburg en filmmaker Marieke van der Lippe.