De verhullingen van Jordan Herregraven

Ik loop in de stad langs de grachten van de Zuidwal, Bierkade en de Pletterijkade. Het is al donker en in de verte zie ik de grote verlichte ramen opdoemen van kunstenaarsinitiatief Trixie, de eindbestemming van mijn avondwandeling. De ramen van de voormalige motorshowroom zijn geblindeerd met yoghurt. Het is een kijkdoos met schaduwspel geworden. Ik open de deur en sta in The Unveiling of a Sacred Body van Jordan Herregraven, de eerste solotentoonstelling bij Trixie.

De ruimte is als één totaalinstallatie ingericht. Er zijn wel afzonderlijke opstellingen, maar deze zijn met elkaar verbonden door vers hooi en kaarslichtjes, en ze lopen naadloos in elkaar over. Soms leidt een stuk touw je van het een naar het andere. Alle objecten die in de installatie zijn verwerkt, zijn ingepakt in vodden. Het zijn belangrijke voorwerpen waar voorzichtig mee is omgesprongen. Maar wat voor spullen het precies zijn of waartoe zij dienen, dat weten we niet.

Dan hadden we een week eerder moeten langskomen. Toen vond deel 1 van dit tweeluik plaats. Dit is Stage 2, het einde van het werkproces bij Trixie. Jordan Herrewegen heeft ruim een week in de ‘showroom’ gebivakkeerd en hij heeft er een zwijnenstal van gemaakt. Maar wel een hele prettige. Er heerst een vreedzame gewijde sfeer en als bezoeker loop je daarom vanzelf behoedzaam door de tentoonstelling. We hebben geen haast. Buiten verlichten de koplampen van voorbijrijdende auto’s de ramen waarmee de dynamiek van de stad een interessant schaduwspel toevoegt. Binnen klinkt relaxte landelijke muziek die ook door Herrewegen is uitgekozen. Overal in de tentoonstelling zijn heilige relikwieën te ontdekken. Liggend op een rek, staand op een kinderstoeltje, hangend aan een wandwerk of touw. Of weggestopt in een hoek van de ruimte achter de verwarmingsbuizen of tegen het plafond.

Er moeten hier verschillende vereringen hebben plaatsgevonden. Achterin achter een verticaal opgehangen wit laken liggen de asresten van een verbrandingsritueel. Ook het laken dat de ruimte in tweeën deelde, is aangebrand. De verbrande delen liggen als een dansende stippellijn op de grond. De achterruimte wordt daarmee weliswaar ontsloten, maar omdat de meeste objecten aan het zicht onttrokken zijn door ze in te pakken of te verwijderen komen we niet dichter bij een verklaring. Er wordt zowel onthuld als toegedekt. Herregraven houdt ervan om dat wat hij toont te mythologiseren.

De mystificatie wordt bovendien versterkt door het gefaseerde tijdverloop dat hij aan aan de tentoonstelling heeft toegevoegd. Wat we nu zien, staat in contrast met hoe deze tentoonstelling er vorige week uitzag. Toen werden dezelfde opstellingen in een lege strakke ruimte getoond en waren er ook etsen te zien van hele concrete voorstellingen. Maar die beelden zijn verwijderd, en toen begon het verhullen. De aanblik van asresten achterin de tentoonstelling blijkt het nabeeld van een sculptuur van een gekruisigd dier op een sokkel van hooibalen, dat een week eerder te zien was. De hooibalen zijn uiteengevallen en het hooi heeft zich geleidelijk over alle werken verspreid.

Nu doen we het met de resten, overblijfselen, lichamen. Toch is het geen begraafplaats geworden. Het geheel doet meer denken aan het platteland waar het leven stilstaat en waar kalmte is, maar navraag leert dat de kunstenaar in de stad is opgegroeid. Vanuit Minneapolis bezocht hij wel familie die in de provincie woonde. Wellicht komt daar die behoefte aan stilte en rust vandaan. Er is ruimte om te mijmeren, verhalen te verzinnen rond het kampvuur en waarde te hechten aan alles dat zich om ons heen bevindt. Aan alles dat een eigen geschiedenis kent en een reden van bestaan.

The Unveiling of a Sacred Body van Jordan Herregraven – Stage 2: ‘Why do you look for the living among the dead?’ gezien bij Trixie, Scheldestraat 1 in Den Haag.