Article Imaginaire @ Bureau Imaginaire
L’Anniversaire de l’Art @ HOK Gallery
Ik zit in HOK Gallery in Den Haag aan het Bureau Imaginaire van kunstenaar Bob Lens. Hier schrijf ik dit artikel over de tentoonstelling Individual Situations dat ruim een uur geleden van start is gegaan. Of de tentoonstelling nu officieel is geopend weet ik niet precies, maar dat doet er niet toe. De geest van Fluxus waart hier rond en dat is een ‘ongoing process’.
Hoewel er al publiek aanwezig is, is de exposant zelf te laat. Volgens de flyer zal het programma stipt om 10 uur aanvangen met een wekkerconcert. Uit de opmerkingen van de aanwezigen begrijp ik dat 10 uur niet een tijdstip is waarop de kunstenaar doorgaans wakker is. Maar na ruim een kwartier wachten, zien we Bob via de Mauritskade komen aanrijden.
De viering van de 1.000.057e verjaardag van de kunst kan van start. Bob Lens begint meteen na binnenkomst met een verhaal over hoe het allemaal begon. Op 17 januari 1963 vierde de Franse Fluxus-kunstenaar Robert Filliou het 1.000.000 jarig bestaan van de kunst door een spons in een emmer water te gooien. Sindsdien wordt L’Anniversaire de l’Art wereldwijd gevierd, van het M HKA in Antwerpen tot in een van papier gevouwen hoed in Zwitserland. Dit jaar neemt HOK Gallery in Den Haag deel aan het evenement.
Bob Lens gaat al fluisterend nog verder terug naar het allereerste begin. Een holbewoner kruipt uit zijn grot en hij constateert dat de dag anders begint dan anders. Hij (was de eerste kunstenaar een man?) pakt een steen uit het water en bekijkt het. Hij ziet dat er een kleurverschil is tussen de bovenste (droge) helft van de steen en het deel dat in het water heeft gelegen. Hij realiseert zich dat deze observatie het begin van de ‘kunst’ in luidt en hij gooit de steen weer in het water.
Al snel is het tijd voor lichaamsoefeningen. Met Bob Lens schuifelen we door de kleine ruimte en buigen we ons lichaam tot letters. Alles wordt uitvoerig gedocumenteerd. Het eerste cadeau van Bob Lens aan de kunst wordt uitgepakt. En er worden door alle aanwezigen papier hoedjes gevouwen die lijken op die van Filliou. Tussen de bedrijven door worden ook de tentoongestelde tekeningen aan de wand toegelicht. Eén wand is gevuld met prints van notitieboektekeningen, waarbij de zichtbare delen van het notitieboekje als omlijsting zijn mee afgedrukt. Op de andere wand hangen originele tekeningen. Elke krabbel of (aan)tekening is een plan of het resultaat van een gedachte. Er worden nog enkele performances uitgevoerd door zowel de galeristen als de exposant. En na de groepssessies neem ik plaats achter het kleine bureau en begin ik met het schrijven van dit stukje. Terwijl Bob Lens met andere gasten nog allerlei herinneringen ophaalt, hoor ik de klanken van geluidsproducties van Lens die zachtjes in de ruimte rondzingen. Stofzuigerconcert en Wekkerconcert zijn te koop op cassettebandjes en aan de wand hangt een vinylplaat getiteld ‘GELUIDEN’. De geluiden in de galerie vermengen zich met het voorbijrazende verkeer van de Mauritskade.
Het is ondertussen tijd voor een eerste ‘postronde’. De oproep van Bureau Imaginaire om bij te dragen aan Individual Situations door het invullen van een formulier heeft een eerste partij inzendingen van (extern gedetacheerde) kunstenaars opgeleverd. Behalve het checken van de inbox is er inmiddels ook contact gemaakt met een L’Anniversaire de l’Art initiatief in Japan.
De galeriehouder draagt ondertussen nog een gedicht voor van Robert Louis Stephenson: ‘Blije gedachten’. De omstanders haken in met weer andere gedichten. Bert Schierbeek komt voorbij, en wanneer ik ook wordt gevraagd om een gedicht voor te dragen, spreek ik alle woorden uit die mijn spellingchecker als verdacht aanmerkt en die op het beeldscherm voor mijn neus zijn gemarkeerd met een rode golvende onderstrepingen. De stemming is feestelijk, maar het wordt tijd dat ik afrond. Mijn bezetting van Bureau Imaginaire als ‘flux-werker’ staat verdere ontwikkelingen van het project in de weg.
Mijn oog valt nogmaals op de programmaflyer die naast mijn laptop op het bureau ligt. Vanmiddag is het tijd voor het onderdeel ‘Bob Lens’s Bureau Imaginaire holds audience’ en dan zijn andere bezoekers welkom om aan te schuiven voor een 1 op 1 gesprek met de kunstenaar. Er staat ook nog een kaasfondue op het programma en vanavond is er dan toch een officiële vernissage. “Is het niet lastig om in een vreemde omgeving een stuk te schrijven?”, vraagt de galeriehouder. Jazeker, maar dat was nu juist mijn bedoeling. Ik probeer mijn aandacht te verdelen over het schrijven en het volgen van de gebeurtenissen. Naarmate meer mensen zich met mijn ‘individuele situatie’ bezighouden, voel ik dat het tijd wordt om op te stappen.
Bureau Imaginair blijft 5 weken actief en exposant Bob Lens probeert er zoveel mogelijk aanwezig te zijn om met bezoekers te speken. Want daar gaat het uiteindelijk allemaal om. Gedachtewisselingen. U bent dus welkom om over wat dan ook te spreken met de kunstenaar. Dat het nog maar lang onrustig mag zijn bij HOK.
Bureau Imaginaire van Bob Lens is gedurende 5 weken en 7 uur operationeel in HOK Gallery aan de Mauritskade 77 in Den Haag.
Als u wilt bijdragen aan Bureau Imaginaire, kunt u dit formulier downloaden. Maar u kunt het ook ter plekke al dan niet naar aanleiding van een gesprek of gedachtewisseling samen met Bob Lens invullen. Geopend met of zonder afspraak op donderdag, vrijdag of zaterdag van 13-18 uur.