‘Fluidum universale’ bij Maurits van de Laar
Galerie Maurits van de Laar toont vier kunstenaars die er zo hun eigen beleving van de zichtbare werkelijkheid op nahouden. Gevoed door persoonlijke herinneringen en fascinaties geven de kunstenaars vorm aan zaken die groter zijn dan zij zelf. Welkom in de fluïde werelden van Shary Boyle, Marjolijn van der Meij, Cedric ter Bals en Susanna Inglada.
In de voorruimte van de galerie liggen enkele geplooide verkoopkleedjes die op de jaarlijkse ‘Koninklijke’ rommelmarkt niet zouden misstaan. Op eilandjes van soepele vale stoffen toont Marjolijn van der Meij haar nieuwste fotografische sculptuurtjes, netjes per soort gegroepeerd. Foto’s van populair vensterbankporselein zijn tot kneedbaar materiaal gemaakt door ze aan de achterzijde te beplakken met goedkoop aluminiumtape. En opnieuw heeft Van der Meij er potsierlijke beeldjes van gemaakt. Maar er is iets veranderd. Ze zijn niet statisch zoals het oorspronkelijke aardewerk. De iconische beeldjes van steigerende Wallendorfer paarden en weemoedige jongens en meisjes zijn zacht en vloeibaar geworden en hebben een reis gemaakt in tijd en plaats. De sculpturen doen denken aan de gesmolten horloges uit de schilderijen van Salvador Dali, maar deze beelden komen voor uit de volharding van het geheugen van een kunstenaar die zowel een sentimentele als een sensationele verhouding heeft met kitsch.
De goedkope beeldjes hebben het toch maar mooi tot een galerie voor hedendaagse kunst geschopt! Om de cultuurverandering compleet te maken, hoop ik dat ze de beeldjes nog eens in een grote linnen boodschappentas mee naar het dichtstbijzijnde landgoed neemt om de collectie te laten beoordelen bij de eerstvolgende opnamedagen van ‘Tussen Kunst en Kitsch’. Dan kunnen we ook horen hoe deskundigen er naar kijken. Voorlopig mogen we echter zelf bepalen of dit edelkitsch of überkunst is.
Ook Cedric ter Bals interesseert zich voor andere tijdperken en voor smaakbeïnvloeding door het verstrijken van de tijd. In buitengewoon lekkere tekeningen in snoepkleuren tekent hij zijn eigen beleving van de eerste Wereldoorlog voor ons uit. In zuurstokroze en kiwigroen tekent Ter Bals zich een weg door wat toch tot een van de meest tragische episoden uit de menselijke geschiedenis kan worden gerekend.
Maar dit is geen ‘Reis naar het einde van de nacht’, de oorlogsroman van Céline die zo realistisch en meedogenloos door de Franse striptekenaar Tardi werd geïllustreerd. Bij Ter Bals is het alsof het Britse leger in haar strijd met de Duitse vijand werd bevoorraad met Engelse drop. Dit is niet zoals ik het mij uit de geschiedenisboeken herinner. Ter Bals maakt korte metten met de vele sombere zwart-witfoto’s die zich in ons collectieve geheugen hebben gegrift. Met zichtbaar plezier tekent hij de verschillende scenes aan elkaar, inclusief doodshoofden, gasmaskers, massagraven en explosies. Het werk doet daardoor ook denken aan de vrolijke kruisigingstaferelen die we soms in kerkelijke glas-in-lood ramen tegenkomen. Vooral in die kleine provinciekerkjes, waarvan er veel zijn op de slagvelden van ‘La Grande Guerrre’. Als het maar lang genoeg geleden is, wordt alles leuk en licht. Maar Ter Bals is dan ook in 1990 geboren. Verfrissend is het in ieder geval.
En dan is er het werk van Shary Boyle, die ook niet vies is van enige overdrijving en deformatie. Hoewel zij van de vier exposanten het dichtst bij zichzelf blijft, zijn haar tekeningen het meest vervreemdend. Haar fantasieën prikkelen de geest en bezitten een grote verleidingskracht. En soms is die verleidingskracht ook het thema van de voorstelling, zoals bij de erotische fantasie ‘Ecstacy and Me’. Ook bij de gedetailleerde tekeningen van Boyle dringt de vergelijking met het werk van Salvador Dali zich aan me op en ik stel me een treffen tussen de twee kunstenaars voor. Ik zou er graag bij zijn. En dan hoop ik dat Boyle de historische ontmoeting achteraf zal samenvatten in een nieuwe tekening.
De collage-achtige tekeningen van Susanna Inglada tonen beelden die refereren aan theater en dan met name de interactie tussen de personages. Er is sprake van een duidelijke enscenering van de scenes en de dramatiek is niet ver weg. Hoewel het werk nog diepgang mist en het geheel nog wat geforceerd aandoet, vindt er toch een interessante choreografie plaats tussen de handen die in veel beelden de hoofdrol voor zich opeisen. Met ‘Déjà Vu’ toont Inglada tweemaal dezelfde linosnede, maar met een iets afwijkende presentatie aan de muur bevestigd. Hier toont zich wellicht de hand van de maker.
De tentoonstelling is nog te zien tot en met 11 november 2018.
Open open woensdag t/m zaterdag van 12.00 -18.00 uur.
