Aftellen tot 25 januari (8) – De Ghost Army

Jegens & Tevens helpt mee de dagen tot 25 januari te overbruggen. We delen elke dag een podcast, een documentaire, een kunstwerk, of een portie visueel krachtvoer om de moed erin te houden.

Kunst en oorlog. Niet zo’n gek duo als je misschien zou denken. Denk aan de vele kunstwerken van veldslagen en oorlog, propagandaposters, militaire mode of de Ghost Army. Daarover gaat onderstaande podcast van 99% Invisible.

De ghost army klinkt als een leger van gene zijde. Het was slechts een andere naam voor de ‘deception unit’ van het Amerikaanse leger in de Tweede Wereldoorlog. Gemotiveerd door een Brits deceptie-succes in El Alamein, wilden ze het nog beter doen: ze creëerden een compleet namaakleger.

Dat ging met rubberen tanks, quasibarakken, nep-epauletten en namaaksoldaten. Veel creatieve, artistieke soldaten in het leger werden hier op ingezet. De ‘ghost army’ werd hier en daar ingezet om de vijand te laten denken dat het leger groter was dan het in werkelijkheid was.

Om de deceptie te laten werken, moesten ze het net zo serieus moesten nemen als een echt leger. Als twee soldaten immers een rubberen tank van 40 ton op hun schouders zouden nemen, en de vijand zou dat zien op spionagefoto’s, zou het idee al verloren zijn.

Daarom was er ook een ‘sonisch’ deel. Dat speelde geluiden van tanks af met een bereik van ruim 20 kilometer. En in radiocommunicatie stuurden ze berichten die niet van echt te onderscheiden waren. Het ging zelfs zo ver dat ze in bars (zogenaamd) dronken uit de school klapten over de grootte van hun leger – in de hoop dat een Duitse spion het zou horen.

Het was topgeheim – zelfs voor de eigen soldaten. Tot de jaren tachtig werd het bestaan van ghost army ontkend. Intussen is het bijzondere verhaal al een paar keer via boeken, films en podcasts verteld (zie de links onderaan).

Bij de unit zaten ook (later) beroemde designers en kunstenaars als Ellsworth Kelly, Arthur Singer, Bill Blass en Jack Macy, die ook in de podcast aan het woord komt.

Deze podcast is gemaakt door 99% Invisible: een podcast over design en architectuur met nog veel meer interessante en goed geproduceerde podcastafleveringen.

Luister naar de podcast over de Ghost Army