Post-Corona met kunstenaar Judith Schepers

Post-Corona: een serie interviews met kunstenaars die terugkijken op de coronaperiode in 2020. We gaan verder met een interview met Judith Schepers. Zij wilde net in Enschede in een nieuw atelier beginnen maar lockdowns gooiden roet in dat plan. Toch kijkt ze positief terug.

Post-Corona met kunstenaar Judith Schepers
That which darkly thrives © Judith Schepers

Hoe heb jij het jaar 2020 ervaren?

Het is echt wel een ander jaar. Lange tijd heb ik een atelier in huis gehad. Dat is prettiger met jongere kinderen. Mijn dochter van vier zou in 2020 net naar school gaan en ik stond dus net in de startblokken van een nieuw atelier in kunstenaarsinitiatief B93. Ze ging twee weken naar school, daarna was ze weer thuis. Als je thuis zit met twee kinderen die moeten thuisscholen, heeft dat directe invloed op de tijd die je kunt besteden aan je kunst.

Die twee lockdowns hebben wel invloed gehad, vooral de eerste. Ik had net een expositie geopend die direct weer dichtging… Van half december tot begin februari zijn ze wel thuis geweest. Sinds februari mochten de kinderen gelukkig wel weer naar school, daardoor kon ik weer echt aan het werk.

Het blijft ook steeds veranderen. Tijdens de eerste lockdown mochten we meer maar deden mensen minder. Terwijl je recent tijdens de avondklok zag dat steeds meer mensen dachten: ja, eh… ‘t zal allemaal wel!

Hoe veranderde dat je kunstaanpak?

Ik vond het ook wel interessant: alles was anders. Wat kun je dan wel doen? En hoe kun je dat dan doen?

In september hebben we bijvoorbeeld met verschillende kunstbroedplaatsen een festival georganiseerd: Allée Rentrée. Het aantal besmettingen in het oosten van Nederland lag toen heel laag. Je kon ook wel vergaderen en buiten zitten. Tijdens dat festival hebben we op een plein een podiumpje gemaakt. Met bioscoopstoelen op anderhalve meter en met parapluutjes erboven zodat je lekker droog zit. Dan ontstaat er iets wat zonder de coronasituatie niet was ontstaan.

Post-Corona met kunstenaar Judith Schepers
Vaccine passports (personal moral dilemma) © Judith Schepers

Of neem de maandelijkse netwerkborrel die Concordia en KunstNonStop in Enschede organiseren voor creatieven en beeldende kunstenaars. Dat zijn we dus ook online gaan doen de afgelopen winter. Op die manier hebben we toch wat contact en uitwisseling onder collega’s kunnen organiseren.

Intussen kun je niet meer met de hele club bij elkaar zitten. De exposities in het pand die we normaal hebben, liggen ook al een jaar stil.

In 2020 heb je ook meegedaan aan het wetenschappelijke project ‘Our Plague Year’. Hoe kwam die tentoonstelling tot stand?

Ik werd benaderd door Anneke Sools, een psychologe van de universiteit van Twente. Die werkt veel met Story Lab en houdt zich bezig met toekomstverhalen voor mbo-leerlingen. Samen met filosoof Yashar Saghai van de universiteit Twente deed zij onderzoek naar morele dilemma’s in de coronasituatie. Hoeveel morele dilemma’s zien leerlingen als je iets voorlegt? Alleen, als je vragen stelt, sorteer je door de taal die je gebruikt al voor op de antwoorden die je krijgt.

Daarom wilde ze samenwerken met een tekenaar die deze morele dilemma’s uit kan beelden. Dan kun je mensen die tekeningen voorleggen en vragen naar wat zij herkennen of zouden doen in die situatie. Deelnemers uit diverse landen konden hierop reageren.

Ik dacht meteen: Oh, leuk, een keer iets heel anders! Dat maakte het ook wel lastig… Veel zoeken en met hen overleggen. Soms had ik een beetje invloed op de scènes. Ik had net zelf een begrafenis meegemaakt, echt zo’n situatie waar je je afvraagt: wie ga ik nu aanraken, wie niet. Dat sloot aan bij wat zij zochten.

Ook dit verliep ongetwijfeld online?

Ja, het onderzoek ‘Anticipatory Moral Imagination in Corona Times: A Study Based on Drawings’ werd online gepresenteerd van september tot december 2020. Sinds april is de expositie ‘Our Plague Year‘, met vrij werk van kunstenaars, online te zien. De expositie is net verlengd en kan nu ook tot 27 juni fysiek worden bezocht in de Vrijhof.

Die werken gaan ook over de coronaperiode. Van mij hangt er een lamp van mijn eigen haar: Dance Me To The End Of Love. Dat gaat eigenlijk ook over afgelopen jaar, dat je bijna onderdeel wordt van je eigen huis…

Post-Corona met kunstenaar Judith Schepers
Dance Me To The End Of Love © Judith Schepers

Op 18 mei volgt er nog een performance van een theatersportvereniging [improvisatietheater, red.] van de universiteit. Ze gaan met theater reageren op de tekeningen. Daarna op de kunst die er hangt. Ook online natuurlijk maar mensen kunnen wel aanwijzigingen geven.

Kun je nog wel goed samenwerken in deze coronatijden?

Ik was al een samenwerking begonnen met een Duitse kunstenares. Komende zomer hebben we een expositie over water, wasserprobe, in BBK Osnabrück. Later komt ze ook naar XPO in Enschede. Een soort uitwisseling.

De expositieruimtes hebben grote ramen dus je kunt het in elk geval van buitenaf zien! Toch zouden mensen dit wel fysiek moeten meemaken: het is een installatie met water op de vloer. Wij hebben laarzen klaarstaan!

Later dit jaar komt er nog werk van mij in Kadmium in Delft, en dat doe ik samen met Annebelle Schatteman. We kijken met B93 ook of we coronaproofexposities kunnen doen achter in een vrachtwagentje.

Het is natuurlijk wel jammer dat het samenwerken door de coronaproblemen online moet gebeuren, maar tegelijk vind ik het ook wel een ontdekking… Jij zit nu in Den Haag en ik in Enschede en dat is ook wel makkelijk om te regelen!

Je hebt volgens mij wel een positieve kijk op alles wat er gebeurt.

Ik heb ook wel af en toe gebaald hoor, maar er is ook wel iets moois gebeurd afgelopen jaar: dat je weet dat niets vaststaat. Eén gekke wending en dan verandert er van alles. Ik vind het ook wel fijn dat de toekomst niet zo vastligt. Dat maakt het dynamischer en interessanter. Heel interessant om te zien hoe je als mens mee kunt veren met alles!

Post-Corona met kunstenaar Judith Schepers
De vliegtuigloze lucht van afgelopen jaar, met een omgekeerde (circumzenitale) regenboog. © Judith Schepers
Post-Corona met kunstenaar Judith Schepers