Kunst in de Bijlmerbajes

Dit was de derde editie van Big Art. Een initiatief van Anne van der Zwaag, die ook directrice van designbeurs Object Rotterdam is. Twee jaar geleden was Big Art in de voormalige Diamantbeurs te zien en vorig jaar in Koopmanshuis De Zonnewijser.

Als je rondloopt, vraag je je af naar welke geschiedenis je zit te kijken. Sommige dingen herinneren duidelijk aan de gevangenistijd (de jaren tachtig bordjes bijvoorbeeld). Je ziet graffiti uit de tijd van toen dit nog een azc was (2016 – 2017). En sommige dingen zijn er maar pas – de derde periode, die van de kunst. Uit welke tijd stamt dan het bordje ‘Kapsalon’? Het blijft gissen.

We komen hier voor kunst. Kunst en deze locatie is overigens niet zo uitzonderlijk als je misschien denkt. Kunstbroedplaats Lola Lik zit hier al een tijdje. Het Tijdelijk Museum was ook te zien in de Bijlmerbajes. De Favela Painting Boys hebben de bajes in 2016 onder handen genomen.

De Bijlmer Bajes is zelfs een pop-up-hotel geweest, gerund door de vluchtelingen. Dat is vooral te danken aan de inzet van Stichting Refugee Company.

In een grote Duitse stad zou ik me wel kunnen voorstellen hoe de Bijlmerbajes nog twintig jaar creatief plezier had kunnen bieden. Maar dit is Amsterdam. Er zullen straks vermoedelijk vooral expats in het het Bajeskwartier te vinden zijn.

Vooralsnog is het een buitenkans om de plaats van binnen te kunnen zien. Als je zoals ik als kind jarenlang langs de Bijlmerbajes naar school moest fietsen, heeft dat een extra lading. En kunst opent deuren. Soms letterlijk. Zoals hier deuren die zo massief zijn dat ze een waarschuwing hebben opgehangen hoe zwaar ze zijn.

Meteen bij de ingang staat een prachtige blikvanger: Liberty City van Erik Sep. Het is een model van een echt gebouw, inclusief kleine graffiti op de trappen, maar in verval. Je kunt er uren naar staren maar er zijn nog zeventig kunstwerken te zien.

Teveel om op te noemen eigenlijk, daarom deze fotoreportage.

Wat opvalt is dat er meer schilderwerken waren te zien dan ik had gedacht. Ik had misschien meer reusachtige sculpturen verwacht en echte interactie met de ruimte. Dat valt mee (of juist tegen, hoe je het maar bekijkt).

Peter Vinks Kalverstraat Bijlmerbajes (zie boven) is absoluut een van de winnaars als het daar om gaat. De ruimte neemt het kunstwerk in zich op als een waardig creatief biotoop. Crowd IX van Andrea Radai past er ook goed in. Het cynische van dat werk (zo vat ik het tenminste op) leent zich goed als onderwerp in een gevangenis.

En toch ook die bewondering alsmaar. De complexiteit van al die karakters, al die hersenen en al die ideeën… Waar zijn de kunststromingen als je ze nodig hebt? Die enorme gevarieerdheid die deze kunstperiode kenmerkt, het pure individualisme van het hedendaagse leven, die zie je hier allebei goed in terug.

De expositie is verrassend entertainend. Big Art betekent ook pure creativiteit. In groot formaat kun je niet schuilen. Van een kleine pacmancomputer en reuze joystick tot vliegende kano’s, van gelaagde plastic landschappen tot supersnel ronddraaiende namaakkolibri’s.

Kunst is meer eigen dan het lang is geweest (lijkt het). Mits je de kunstenaar lekker laat klungelen met zijn fantasie.

Den Haag is ook goed aanwezig. Maurits van de Laar met Karin van Dam. Galerie Helder met Inez Smit, Hans Lemmen en Bert Schalekamp. Livingstone Gallery met onder andere Raquel Maulwurf. Vooral Pok 2 van Karin van Dam komt hier goed tot zijn recht.

Speciale vermelding wat mij betreft voor de anonieme kunstenaar die ooit deze ‘interventie’ heeft bedacht.