NOW AGE in DE GARAGE

Het boeddhistische gezang van Tibetaanse monniken heeft een aantal werkingen. Het geeft toegang tot de teksten die de monnik van buiten kent. Die teksten zijn door hun inhoud de richtlijn voor de boeddhistische praktijk en het gezang heeft een vertragende, kalmerende werking op de hersenen. Een vertraging die er voor zorgt dat een mediterende staat bereikt kan worden. Met het mediteren wordt een toegang gezocht naar een primordiaal ervaren: het moment voor het verschijnen van de dingen.

Videostill van Sulaiman Majali uit Like Strangers encountering one another’s absence, the self and the other dance to silence of their differences, 2013.

Bij een bezoek aan de garage word je verwelkomd door het boeddhistisch klinkende gezang uit de video van Sulaiman Majali met de titel ‘Like strangers encountering one another’s absence, the self and the other dance to the silence of their differences’ (2013). Hier zien we een opeenvolging van foto’s van een primitief ogende figuur die een reeks ceremoniële handelingen zou verrichten. Zo treden we een mooie lichte en ruime tentoonstellingsruimte binnen, vergezeld door een gezang dat ons terug zou kunnen brengen naar een staat van transcendent ervaren.

Thomas van Linge, Luxury Stacks, 2014.

Luxury Stacks van Thomas van Linge straalt eveneens een dergelijke rust uit. De zorgvuldig verzamelde aardewerken schalen zijn voorzien van kleine tekeningen en symbolen die een verbinding moeten vormen tussen de traditie en het hier en nu. Maar er zit een eerste ongemakkelijkheid in de toelichtende tekst. Het veronderstelt al een afstand in tijd tussen de traditie en het hier en nu. De traditie wordt als overlevering gezien. Als iets wat we niet langer meer begrijpen maar waar we mogelijk hier en nu wel nog iets van kunnen opsteken. Een zelfde gedachtegang die ook de basis vormt van het werk van Majali.

Samuel Levack & Jennifer Lewandowski, Pilgrim Shells.

Ook bij het werk, ‘Pilgrim Shells’(2015) van Samuel Levack & Jennifer Lewandowski, vinden we een dergelijke verwijzing naar een afstand tussen heden en verleden. De ‘primitief ogende maskers’ zoals de tekst ons uitlegt, geven een relatie aan met een door de tijd heen gewijzigde, dus mythische en metaforische betekenis.

Nick Woert, My feelings were being corrugated by her vulgar words. 2014

De tentoonstelling wil zich nadrukkelijk richten op betekenissen. Maar ook op het spel – met wat we kennen en weten – van wat we zouden kunnen weten. My feelings were being corrugated by her vulgar words van Nick van Woert (2014) doet dit door het landschap in nieuwe – van onze wereld – materialen zoals plastic en andere kunstmatige producten in een nieuwe, maar herkenbare vorm onder te brengen. Natuur, mystiek en spiritualiteit worden hier bij elkaar gebracht. Het wordt tot een spel gemaakt. Maar met welke inzet?

Natuur, mystiek en spritiualiteit verwijzen naar een kunstopvatting uit de romantiek. Waar wij door onze Roussiaanse ‘degenerende stadse cultuur’ niet langer meer automatisch toegang hebben tot het mystieke domein, heeft de kunstenaar dit nog wel. Rituelen zijn niet langer meer vanzelfsprekend of bekend. Rituelen waarvan we veronderstellen dat ze in meer primitieve culturen toegang geven tot het primordiale ervaren.

Ik vraag mij af wat deze tentoonstelling als geheel wil bereiken. Wordt er hier een spelletje gespeeld met de oude ‘religieuze’of ‘sprirituele’ vormen van kennen? Wordt ons getoond hoe veel beter wij nu deze zaken zien, nu we gelouterd zijn door wetenschappelijke kennis en weten dat die oude rituelen vooral ‘hocus pocus’ waren.  Of is er juist heimwee naar die oude rituelen en kennis; worden ze getoond als door de tijd van ons verwijderd en nog slechts als symbool fungerend? Zijn de oude rituelen nog enkel simulacra? De totempalen van Nick van Woert lijken het laatste te suggereren.

Nick van Woert, Nature Lover, 2014

Met de titel nature lover wordt de vermoede connectie tussen de totempaal en een begrip van de natuur gemaakt. Mogen we concluderen dat de tentoonstelling constateert dat het uit is met een verbinding met de natuur en met het primordiale, die vooral via de kunst tot stand moest komen? Is alles wat we overhouden het spel met de symbolen? Of mogen we iets meer optimistisch ons afvragen of dit niet juist het thema van de tentoonstelling is? Ik opteer voor het optimistische standpunt. Namelijk dat de kunst nog steeds weemoedig wil bereiken wat ze wellicht in haar intellectuele spel met symbolen is kwijtgeraakt. Een betrokkenheid van de kunstenaar die, door een volledige doorleving van zijn werken, iets kan bereiken wat per definitie alleen door de kunst gegeven kan worden. Mystieke woorden bij een mystieke invulling van wat de kunst ook kan zijn.

Een tentoonstelling die in een doordenken ervan komt tot een interessante ontmoeting; het moment voor het verschijnen van de dingen. De werken die getoond zijn, en niet allen zijn hier genoemd, leveren een contemplatief en esthetisch plezier. Zeker als de tentoonstelling op een stil moment wordt bezocht.

NOW AGE is nog te bezoeken op tot en met zondag 12 juli. Voor meer informatie en bezoekerstijden klik hier