De fascinaties van Elspeth Diederix

De expositie De Tuinen van Elspeth Diederix beslaat een aantal zalen in het Schiedamse museum. Vanuit de entreehal is direct een foto met rode kunststof fles te zien. Ik weet dat het een foto is, maar het had ook een schilderij kunnen zijn. Het werk is tactiel en de kleuren lopen zacht in elkaar over. Van de rode fles weet ik ook dat het een gebruiksvoorwerp is of zelfs afval, maar ook gefotografeerd en gepresenteerd in deze vorm krijgt het iets heel menselijks. Dat is misschien wel kenmerkend voor de foto’s van Elspeth Diederix. Het werk heeft iets surrealistisch. Diederix zet situaties in scène en maakt daar foto’s van. Gekleurde plastic zakken in een struik, het zijn net bloemen, of rottend fruit op een schaal, het lijkt net een schilderij van honderden jaren terug. Niet gek dat de kijker soms twijfelt, maar er komt geen Photoshop of andere beeldbewerkingsprogramma aan te pas.

In de eerste zaal wordt het werk van Diederix gecombineerd met andere kunstwerken uit de collectie van het museum. Voor deze Beeldentuin koos Diederix onder andere werk van Daan van Golden en Carel Visser. Het is een goede binnenkomer, maar in de andere vier zalen wordt meer actueel werk getoond en dat geeft net wat meer kijk in het werkproces van de kunstenaar.

Diederix is gefascineerd door duiken en tuinieren. In Amsterdam heeft zij een – vrij toegankelijke – tuin vol bloemen en planten. In een van de zalen neemt de kijker plaats op een tuinbank om te kijken naar een film van The Miracle Garden, zoals de fotograaf haar tuin noemt. De film toont vooral bloemen in twee seizoenen, Diederix noemt stuk voor stuk de Latijnse namen van de bloemen die in beeld zijn. Het heeft iets verschrikkelijk saais, en tegelijk fascineert de aanblik van een veranderende tuin inclusief verdorde bloemen. In alles zit schoonheid, zoiets?

Een onderwatertuin, daar droomt Diederix van, en dus maakte ze een voorstel voor een dergelijk tuin. In het museum staat een aquarium als model voor de tuin met keramieken pilaren, kleine vissen en gek genoeg zonder planten. Het kan niet anders dan dat bezoekers zich scharen achter het idee van een onderwatertuin na het zien van de foto’s die Diederix als duiker maakte. Ik zie dieren, planten en structuren die ik nooit eerder zag. De foto’s zijn donker, want ja, onderwater, maar kennen ook bijzondere kleuren. Waar in de natuur komt de kleur blauw zo uitgesproken voor? Onderwater blijkbaar.

Een van de andere projecten van de kunstenaar The Studio Garden neemt een prominente rol in in de zaal een verdieping hoger. In haar tuin experimenteert Diederix met het kweken van planten en bloemen. Ze probeert de patronen op bloemen te beïnvloeden en maakt daar foto’s van. Tijdens de expositie kan de bezoeker deze gefotografeerde resultaten zelf doorbladeren. Alle experimenten zijn ook te volgen op Instagram en een blog. Ik vind de foto’s prachtig, net als de manier van presenteren. Ze laten mijn gedachten springen en roepen een hoop vragen op, zoals “Is dit echt echt?” en “Hoe krijgt ze die bloem zo groot?”. Echt inzicht krijg je niet in het kweekproces, het draait in deze expositie om de foto’s, het resultaat.

En dan zit mijn hoofd vol. Het is genoeg. De constante verbazing en verwondering, maken dat ik mijn aandacht wat verlies. De expositie is een goed samengesteld overzicht van recent – bijzonder – werk van Diederix. Ik ben het dan nu wel zat, maar ik kijk graag elke week naar een nieuwe of andere foto van Elspeth Diederix!

De expositie is nog te zien tot en met 30 september 2018.