Museum Voorlinden opent!
Zondag 11 september opent een nieuw museum voor moderne en hedendaagse kunst: Museum Voorlinden. Naast presentaties uit eigen collectie, biedt het museum plaats aan wisselende tentoonstellingen en aan aantal permanente in-situ kunstwerken.
Het interieur bestaat uit een twintigtal zalen, een auditorium, bibliotheek, prentenkabinet, educatieve ruimte, restauratieatelier en museumwinkel.
De Caldic-collectie die Joop van Caldenborgh in de afgelopen decennia heeft verzameld en uit duizenden stukken bestaat, is indrukwekkend. Andy Warhol, Rineke Dijkstra, Anselm Kiefer, Damien Hirst, Ai Wei Wei, Richard Serra, Marcel Broodthaers, Olafur Eliasson en René Magritte om enkele kunstenaars uit de omvangrijke collectie te noemen.
Het idee voor een museum groeide organisch. Hoe vaak had Caldenborgh niet gezegd dat hij nooit een museum zou bouwen. Vanaf 1995 ontving de verzamelaar menig kunstliefhebber in zijn woonhuis en leende op regelmatige basis een kunstwerk uit.
In 2011 kregen Van Caldenborgh en Swarts van de Kunsthal Rotterdam volledige vrijheid om de Caldic collectie in de tentoonstelling I PROMISE TO LOVE YOU te presenteren. En dat smaakte naar meer.
Het landgoed Voorlinden – 40 hectare groen met bossen, duinen, verschillende waterpartijen en aan zee – werd aangekocht en in samenwerking met het architectenbureau Kraaijvanger Architects (gebouw), landschapsarchitect Piet Oudolf, lighting designbureau Arup en Andrea Milani (bibliotheek, museumwinkel en het auditorium) is een museum ontstaan dat de kunst en het omringende landschap nederig dient.
De collectiepresentatie Full Moon is samengesteld door Suzanne Swarts die sinds 2006 hoofdcurator is van de Caldic Collectie en nu als artistiek directeur met algemeen directeur Wim Pijbes het museum bestuurt. Full Moon is een ode aan het schilderij Maannacht (1912) van Jan Sluijters en vormt de aftrap van de visuele reis vol moderne en hedendaagse sterren. “Het is een metafoor voor onze collectie, een sterrenstelsel waarbij planeten en hemellichamen even samenkomen en weer uit elkaar gaan”, aldus Suzanne Swarts.
De eerste, tijdelijke presentatie is een solotentoonstelling van Ellsworth Kelly. Rudi Fuchs en Irene de Haan stelden, in nauw overleg met de eind 2016 overleden kunstenaar, deze bloemlezing samen. Onder andere het Museum of Modern Art, Tate Modern, Centre Pompidou en het Van Abbemuseum gaven bruiklenen om Kelly’s Bloemlezing zo compleet mogelijk te maken.
Ellsworth Kelly maakte furore met hard-edge en minimal paintings en werd al snel met veel enthousiasme door Van Caldenborgh gevolgd. Hun liefde voor kunst, de natuur en het vooropstellen van de visuele beleving verbond hen. Kelly stelde in Andrew Goldsteins Phaidon Artist Series: “I saw a movie by Cousteau and the whole audience went oehhhh and awwhhh and I said: “Why don’t they do that to my paintings? You know… I want them to faint!”
Imponeren doet Van Caldenborgh ook met het enorme landgoed, het prachtig vormgegeven gebouw en een collectie die in de ruim opgezette zalen door daglicht gestreeld wordt. Maar wat Museum Voorlinden onderscheidt van de ‘whitecube mausolea’ zijn de details, de aandacht voor beleving van de bezoeker en het vermogen om zich in te leven in de kunstenaar.
De in-situ werken van James Turell, Richard Serra, Ron Mueck, Maurizio Cattelan en Leandro Erlich verrassen en doorbreken de ernst van de white cube. Zelfs op het toilet ben je niet veilig. Het team van suppoosten – dat gevormd wordt door ruim 70 (Haagse) beeldende kunstenaars – en het minimaal inzetten van teksten verraadt een bewuste keuze voor beleving in plaats van context.
De vijf glazen sculpturen van Roni Horn worden niet ‘geduid’ door cryptische teksten. Zij komen tot hun recht door de plek en (niet in de laatste plaats) door de suppoosten die hun liefde voor de kunstwerken graag overbrengen. “Ik heb me al vaak in moeten houden om het niet aan te raken, het materiaal en de vormen zijn bijna sensueel!”, aldus een van de guides.
Tegenover de installatie van Roni Horn wordt op een andere manier de liefde voor het kunstwerk getoond. Gwendolyn Boeve- Jones en een team van restauratoren van de Haagse studio Redivivus herstellen, onder het toeziend oog van de bezoeker, kunstwerken van de collectie.
En vlak voor de uitgang huisvest de sprookjesachtige bibliotheek ruim 40.000 titels en licht enkele kunstenaarsboeken bijzonder uit.
Joop van Caldenborgh zei in 2011 over I Promise I Love You in de Kunsthal: “We willen eigenlijk laten zien hoe de hedendaagse kunst gemaakt wordt, welke soorten hedendaagse kunst er bestaat en wat de hedendaagse kunstenaar bezielt en wat ‘ie laat zien.”
Museum Voorlinden lijkt een ideale plek om dit te verwezenlijken.
Voor meer informatie: Museum Voorlinden