Witte Olifanten VI: Tilmann Meyer-Faje – Waar eindigt het?

Inmiddels zijn we vijf tentoonstellingen verder en bezocht ik de opening van Witte Olifanten VI. Lydia van Oosten ging tijdens de opening van deze expositie in gesprek met kunstenaar Tilmann Meyer-Faje. Zijn werk is nu te zien in de oude Stelmakerij in het Groningse Sellingen. Tilmann studeerde aanvankelijk architectuur, maar hij was meer geïnteresseerd in de vlekken op het plafond dan in de theorielessen van zijn docenten. Daarop besloot hij om naar de Gerrit Rietveld Academie te gaan en later ook nog naar het Sandberg Instituut. Daar studeerde hij af als performance kunstenaar, maar hij hield interesse in architectuur en de leefbaarheid van de ruimte voor de mens. Hij deed een project in de wijk Stedenwijk-Noord in Almere waar hij met een snackfiets vol kroketten de buurt rond reed om mensen met elkaar in contact te brengen. De actie werd een groot succes. Maar Tilmann had er moeite mee dat hij als een een soort reclamebord functioneerde voor de wooncorporaties, waarop hij besloot hier mee te stoppen.

Hij meldde zich aan bij het Keramisch Werk Centrum (EKWC) in Oisterwijk, waar kunstenaars uit alle disciplines kunnen experimenteren met keramiek, bij voorkeur zonder voorafgaande ervaring met dit materiaal. Tilmann richtte zich hier niet op perfectie, maar juist op de vervormingen die gedurende het maakproces ontstaan. Een mooie uitspraak tijdens het gesprek met Tilmann vond ik: “dat leren ook saai mag zijn; tegenwoordig is alles entertainment, scholen bieden van alles aan om ons te vermaken, maar om iets goed te leren, moet je het gewoon vaak herhalen en dat is best saai.”
Aan het einde van een werkperiode aan de EKWC is er een presentatie van het werk. Wat bijzonder was aan deze presentatie in het EKWC-gebouw is dat Tilmann niet het werk toonde dat hij tijdens zijn werk periode in het EKWC maakte, maar studenten van de Sint-Joost Academie had gevraagd om hier aan het werk te gaan.

De tentoongestelde werken in de oude Stelmakerij doen denken aan afbrokkelende, half ingestorte gebouwen of andere bouwwerken. Je ziet er zijn fascinatie voor architectuur weer in terug. Tilmann bezocht woonwijken in Rusland waar de gebouwen in de eerste plaats functioneel zijn. Grote flats die tegenover elkaar zijn gepositioneerd en waartussen een speelveld is gemaakt maar ook een plek om je kleding te wassen en te drogen. Het straatbeeld toont grauw en grijs, maar de mensen ogen er zichtbaar gelukkig.

Ook in deze tentoonstelling vallen locatie en werk prachtig samen! Het is dan ook geen museale ruimte, de spinnenwebben hangen hier nog aan de muren, en daar komen de rauwe beelden van Tilmann erg goed tot zijn recht. De tafels waarop de beelden te zien waren, zijn open constructies die Tilmann zelf heeft gemaakt. Ook dat geeft het een ander karakter dan wanneer het werk op strak wit geschilderde sokkels staat.

Naast de installatie zijn er ook enkele videowerken van Tilmann te zien. Hierin komt zijn fascinatie voor processen naar voren. Zo is er een video waarin hij heel langzaam het instorten van kleigebouwen heeft vastgelegd. In een andere video heeft hij werk in porseleinfabrieken in Japan gedocumenteerd. Hiermee wilde hij de Japanse productieprocessen en de werkverdelingen die daarbij hoort onderzoeken; de efficiënte verdeling van de werkzaamheden, de eindeloze herhalingen en de eigen inbreng van werknemers.

Waar eindigt het? van Tilmann Meyer-Faje is nog tot en met 15 september 2019 te bezoeken in de oude Stelmakerij in Sellingen.
De openingstijden zijn dinsdag tot en met zondag van 13.00 – 16.00 uur (de entree is gratis).

Daarnaast is zijn werk ook nog te zien in het Keramiekmuseum Princessenhof in Leeuwarden (tot en met 27 oktober 2019).