Graduation Festival: De machine / Dag 1

Van 12 juli tot en met donderdag 17 juli organiseert de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten het Graduation Festival. Het festival toont het afstudeerwerk van maar liefst 12 opleidingen. Bij het bezoek aan dit festival, waar je toch een goede 2 a 3 uur voor moet uittrekken, heb ik mij geconcentreerd op ArtScience, Beeldende Kunst en Fotografie.

In verschillende thema’s zullen kunstenaars aan bod komen om zo een conclusie te vormen over de kwaliteit en trends van lichting 2014. Op deze dag komt de machine aan bod; de techniek, de machine als onderwerp en de machine als middel om dichter tot de natuur te komen. Vandaag Jet Smits, RDP Schelfhout en Sebastian Frisch van Bachelor en Master ArtScience.

Jet Smits / Liquid Crystal Environment

LC Environment is een Live Video Installatie waarin Jet Smits vloeibare kristallen onderzoekt en weergeeft. De data van de kristallen kunnen omgezet worden in beelden. Sinds zij in 2013 resident was bij de TU Delft kon Smits deze bijzondere kristallen onderzoeken en als media voor haar werk gebruiken. De schoonheid en beweging van deze kristallen staan hierbij centraal. ” In order to research the aesthetic properties of piezoelectric crystals and their light-reflecting properties I build my own video-microscope“. 

In een horizontale houten constructie kun je zien hoe Smits de kristallen onderzoekt met haar zelf gebouwde video-microscoop, vervolgens deze vastlegt met een kleine filmcamera en tegelijkertijd projecteert op een groot, rond scherm zodat wij als bezoeker deelgenoot worden van dit wonderlijke experiment. Haar werk intrigeert, imponeert en maakt nieuwsgierig naar wat je op esthetisch vlak nog kunt bereiken met de interactie van lichtgevoelige, vloeibare kristallen.

Jet Smits / Liquid Crystal Environment

RDP Schelfhout / Automobile Project. Bron: KABK

RDP Schelfhout heeft met zijn Automobile Project de ArtScience Department Award gewonnen. Hij heeft een auto, die wij vooral kennen als vervoersmiddel, gedeconstrueerd en verheven tot ‘iets’ (vul zelf in) om ons zo te laten nadenken over een machine waar wij achteloos instappen. Het deconstrueren is even belangrijk als de presentatie, wat ook zeker zichtbaar wordt als je de zaal betreedt.

Wanneer je rondkijkt, lijkt het een grote chaos, maar een menselijke hand is zeker te herkennen. Auto-onderdelen, moersleutels, handschoenen en video’s van Schelfhout die de auto demonteert maken je onderdeel van het (demonteer) proces dat al heeft plaats gevonden. Hierdoor word je niet alleen bewust van de auto als op zichzelf staande machine, maar voel je je ook onderdeel worden van de installatie. Hiermee bereikt Schelfhout het doel om de auto te ontdoen van zijn functie om zo een weg naar iets anders te vinden; destination unknown.

RDP Schelfhout / Deel Automobile Project met video, gereedschap en auto-onderdelen.

Sebastian Frisch / Biophonic Garden. Bron: Sebastian Frisch

Biophonic Garden van Sebastian Frisch staat in een klein zaaltje en is helaas niet prominent in beeld. Sommige bezoekers lopen er langs of geven het vreemde aquarium een vluchtige blik en lopen door. Terwijl de installatie juist fascineert, de koptelefoon heeft een net zo onweerstaanbare aantrekkingskracht voor mij als de rode knop van Carrousel van Bruce Nauman in het Gemeentemuseum; wat zal er gebeuren als….?

Frisch tracht met deze experimentele opzet door middel van continu zenden van een toon van 220 Hertz  in de waterbak de groei van de maiskorrels te beïnvloeden. Bovendien geven de onderwatermicrofoons de dialogen tussen maiskorrels, die ontspruiten op en in het water, weer. Je kunt als bezoeker luisteren naar wat de maiskorrels zo bezig houdt. Ik moest er om lachen, omdat toen ik de koptelefoon op deed, hoorde ik juist de vele bezoekers extra versterkt door het water. De dame met de hoge stem klonk nog schriller en het gelach van een bijstander werd 3 keer zo hard. Of waren het toch de maiskorrels? Dit zal op een rustiger moment onderzocht moeten worden. Je komt als luisteraar dichter bij de natuur, maar wordt ook als het ware een maiskorrel die de mens afluistert; dat geeft de sensatie van een voyeur.

Jet Smits, Sebastian Frisch en RDP Schelfhout leggen op ontwapende wijze een specifieke, 21e eeuwse techniek bloot; Smits maakt een videomicroscoop, Frisch probeert het groeiproces en de roerselen van een maiskorrel bloot te leggen en Schelfhout geeft de auto een nieuw doel met bestemming onbekend. Bij allen, hoe subjectief wellicht ook, bleef ik langere tijd geboeid staan. Het concept is origineel en de uitvoering zorgvuldig. Het proces is bij alle drie ook echt van belang, een wezenlijk onderdeel dat sinds de conceptuele kunst van de jaren 70 weer trendy lijkt. De techniek wordt bestudeerd, gedeconstrueerd en in een nieuwe context opgebouwd, een context die mij doet verlangen naar meer. Dit zijn zeker artistieke wetenschappers/wetenschappelijke kunstenaars om in de gaten te houden.

Graduation Festival is van zaterdag 12 tot en met donderdag 17 juli dagelijks geopend van 11:00 – 20:00.

Dinsdag 15 juli zal een artikel verschijnen over (verborgen) landschappen in Beeldende Kunst  met Marijn van Blom, Lisette Frimannslund en Akycha Tegelaar.