Topp & Dubio versus Yuri Lunacharsky
Het begon allemaal in 2008, toen Topp & Dubio het werk van de pas overleden Russische kunstenaar Yuri Lunacharsky naar Den Haag haalden voor een kleine overzichtstentoonstelling in het voormalig Archief van het Ministerie van Buitenlandse Zaken.
Inmiddels zijn we vijf jaar verder en reageren Topp & Dubio met een verzameling nieuwe werken op het leven en werk van Lunacharsky in een grote dubbeltentoonstelling in zijn geboortestad Kaliningrad
Het National Centre for Contemporary Arts Russia stelde 1500 m2 tentoonstellingsruimte beschikbaar om de tentoonstelling ‘JUXTAPOSED – Topp & Dubio versus Yuri Lunacharsky’ te presenteren.
De installaties, interventies, conceptuele projecten, fotowerken en video’s die het kunstenaarsduo de afgelopen twee jaar tijdens verschillende werkbezoeken aan Kaliningrad hebben gemaakt worden nu voor het eerst in samenhang getoond. Alle werken zijn het gevolg van het langdurig kijken naar Lunacharsky’s geassembleerde sculpturale objecten en fotografische ingrepen.
In de tentoonstelling geven Topp & Dubio een zo volledig mogelijk overzicht van alle getraceerde werken van de jonge Russische kunstenaar. Yuri Lunacharsky was een betrekkelijke outsider in de kunstscene van Kaliningrad. Hij overleed op 30-jarige leeftijd zonder zijn werk te hebben tentoongesteld.
Met de schaarse informatie die hen ter beschikking stonden, probeerden Topp & Dubio vat te krijgen op de betekenis van de nalatenschap van deze kunstenaar. Wat is de waarde van een kunstenaar die zijn werk niet toont en wiens kunstenaarspraktijk als onvoltooid kan worden beschouwd?
Voorafgaand aan deze tentoonstelling zijn Topp & Dubio een onophoudelijke dialoog met Lunacharsky aangegaan door met nieuwe werken en projecten te reageren op de belangrijkste thema’s uit Lunacharsky’s oeuvre: ruimte, tijd, energie, geschiedenis en het menselijk bestaan. Topp & Dubio plaatsen Lunacharsky terug in de realiteit van vandaag en creëren een nieuwe ruimte om hem als een hedendaags kunstenaar te blijven zien. Het project kan dan ook opgevat worden als een uiterst subjectief commentaar op de (kunst)geschiedschrijving. Wat staat ons eigenlijk te wachten als we er zelf morgen mee ophouden?
Enkele van Lunacharsky’s werken bestaan slechts in reconstructie, op basis van ooggetuigenverslagen. Voor andere werken hebben Topp & Dubio zelf moeten beslissen wat een werk is en wat niet. De tentoonstelling is daardoor verre van neutraal of historisch correct. Eerder een wanhopige poging om door middel van kijken en interpreteren dichterbij te komen.
In een uiterste poging om de vergetelheid te lijf te gaan, hebben Topp & Dubio gedurende de tentoonstelling een officieel verzoek ingediend bij de straatnamencommissie van de stad om één van de nog naamloze straten van Kaliningrad te vernoemen naar Lunacharsky. Het complete gevisualiseerde en uitvoerig gedocumenteerd voorstel is op de tentoonstelling te bekijken.
JUXTAPOSED – Topp & Dubio versus Yuri Lunacharsky
National Centre for Contemporary Arts Russia (NCCA-Baltic Branch), Kaliningrad
Nog te zien tot en met 20 oktober
Na Kaliningrad reisden Topp & Dubio door naar Moskou voor een live presentatie met de titel ‘Who do we think we are?. Daarin gingen zij verder in op hun projecten en hun (on)geoorloofde samenwerkingen met kunstenaars als Sergey Bratkov, Fischli & Weiss, Schwitters, Klutsis, Gilbert & George, Baldessari, Anna & Bernhard Blume, Rodchenko …en Lunacharsky, uiteraard.