Niets is genoeg

Nog tot 25 augustus is de tentoonstelling Niets is genoeg te zien bij Heden aan de Denneweg.
Herman van Bostelen en Martijn Engelbregt laten zich niet makkelijk vastpinnen. Ze zijn ontwerper; Herman meer dan Martijn. Ze zijn kunstenaar; Martijn meer dan Herman. Ze fotograferen maar zijn geen fotograaf en ze verzamelen.
Dat noemt Van Bostelen dan ook een gemeenschappelijke factor in hun werk, het opruimen. Dat eeuwige opruimen. Dat is bij beide nodig.
Het archief van Martijn Engelbregt is de laatste jaren flink uitgedijd. Zijn werk gaat deels over sociale interactie, in hoeverre zijn mensen bereid mee te gaan in een verhaal. Dat levert vooral veel materiaal op voor het archief: formulieren, routes etc. Dat materiaal is geen doel op zich, het is eerder residu van alle projecten.
Herman van Bostelen bewaart gewoon veel. Zoals foto’s. Hij heeft altijd een camera bij zich. Hij bewaart en ordent. Het helpt hem zijn omgeving te begrijpen, wie hij is en waar hij staat.

Zowel Engelbregt als Van Bostelen willen orde scheppen.

De titel Niets is genoeg is ontstaan tijdens een project in het kader van Utopisch Nest in Leiden. Herman is verantwoordelijk voor het ontwerp, Martijn voor de tekst.

Op vrijdagmiddag 13 juli (niks aan de hand hoor, alles ging goed) organiseerden beide heren een excursie naar de Tweede Kamer waar Martijn enkele jaren geleden een groot kunstproject realiseerde, De Dienst geheten. Dat was nu typisch een project met veel residu oftewel veel archiefmateriaal.

De Dienst is te zien als een onderzoek naar de (on)mogelijkheid om kunst met democratie te combineren, zo staat te lezen op de website van Engelbregt. Een interessant onderzoek zonder duidelijke einduitslag. Althans, daar waagt Engelbregt zich deze middag niet aan.


Het project nam jaren in beslag, zoals dat gaat bij democratische processen. Iedereen (het volk) kon zelf een voorstel indienen voor een kunstwerk waarmee de volksvertegenwoordigers vrijwel dagelijks geconfronteerd moesten worden. Engelbregt kan putten uit een scala aan verhalen. Iemand die als plan een bronzen beeld van een gemartelde Irakees op het Plein voorstelde. En de Volkskrant die daar meteen bovenop sprong. Of dan de kunstenaar die het niet kon uitstaan dat uit de 554 inzendingen het zijne niet was gekozen en een rechtszaak begon.  Zelfs de landsadvocaat kwam er aan te pas.
Kunst en democratie…..Engelbregt’s geduld lijkt onuitputtelijk geweest te zijn.


De rondleiding eindigt in het voormalige Rijksarchief waar nu op enkele planken het archief van De Dienst staat. Verder is het voormalige archief zo goed als leeg want het heeft inmiddels een ander onderkomen.